MENU
  • ÇEVİRİ
  • YORUM
  • YARGI KRİZİ
  • PİYASALAR
  • GÜNDEM
  • DÜNYA
  • EDİTÖRDEN
  • SPOR
  • KÖŞE YAZILARI
  • DOSYA>Seçimin Ardından
  • GENEL
  • KİTAP
  • DOSYA>Avrupa'nın Seçimi
  • DOSYA>Emekliler
  • YAZARLAR
  • FOTO GALERİ
  • WEB TV
  • ASTROLOJİ
  • RÜYA TABİRLERİ
  • HABER ARŞİVİ
  • YOL TRAFIK DURUMU
  • RÖPORTAJLAR
  • Künye
  • Gizlilik Politikası
  • E-Bülten
Yeni Arayış
Yeni Arayış
Yeni Arayış
  • ANA SAYFA
  • KÖŞE & YORUM YAZILARI
  • GÜNDEM
  • KATEGORİLER
    • SİYASET
    • EKONOMİ
    • DIŞ POLİTİKA
    • KÜLTÜR SANAT
    • HUKUK
    • TEKNOLOJİ
    • PSİKOLOJİ
    • FELSEFE
    • KENT
    • EDEBİYAT
    • SAĞLIK
    • ASTROLOJİ
    • GEZİ
    • SÖYLEŞİ
    • EKOLOJİ
    • MEDYA
    • EĞİTİM
  • KÜNYE & İLETİŞİM
Kapat

İstanbul’un mitolojik izlerinden bir kesit

Ana SayfaKentİstanbul’un mitolojik izlerinden bir kesit
İstanbul’un mitolojik izlerinden bir kesit

İstanbul’un mitolojik izlerinden bir kesit

10 Ocak, 2024, Çarşamba 21:55
  • yazdıryorum yazfont küçültfont büyüt
Ayşe Övür
Ayşe Övür

Hristiyanlık öncesi İstanbul’da yaşayanlar hangi mitolojik öykülere inanırdı, hangi tapınaklarda sunular yapardı? Toprak altında kalmış tapınakların yerini tahmin edebilmek mümkün olsa da kent içi arkeolojik kazı yapmak çok zor. Ancak tesadüfen karşılaşılan buluntular, yazıtlar, mezarlar ve Eskiçağ yazarları bize bilgi verebiliyor.

Bir kenti tarihi ve değerli kılan unsurların neler olduğu tartışmaya açık olsa da genel hatlarıyla bellidir. Elbette tarihe tanıklık etmiş yapıları ve arkeolojik kalıntıları kadar yüzyılları aşmış mitolojik hikâyelere sahip olması da önemlidir. Peki, Hristiyanlık öncesi İstanbul’da yaşayanlar hangi mitolojik öykülere inanırdı, hangi tapınaklarda sunular yapardı? Toprak altında kalmış tapınakların yerini tahmin edebilmek mümkün olsa da kent içi arkeolojik kazı yapmak çok zor. Ancak tesadüfen karşılaşılan buluntular, yazıtlar, mezarlar ve Eskiçağ yazarları bize bilgi verebiliyor.

M.Ö 5. yüzyılda yaşadığı kabul edilen Herodotos’un aktardığına göre Pers komutan Megabazos şimdiki Topkapı Sarayı’nın bulunduğu arazinin güzelliğine hayran kalır ve Khalkedon /Kadıköy civarına yerleşenler için “kör olmalılar ki bu güzelliği göremediler” der. Elbette bu şiirsel anlatım arkeolojik gerçeklerle pek örtüşmez. Çünkü yerleşim için suyun daha bol olduğu Khalkedon/ Kadıköy daha uygun coğrafi özelliklere sahiptir. Herodotos’un aktardığı hikâyeden yola çıkarak İstanbul mitolojisini Kadıköy’den başlayarak anlatmak daha doğru olabilir.

Hem Eskiçağ tarihi verileri hem de arkeolojik araştırmalar göstermiştir ki bugün Haydarpaşa’dan Yel değirmeni ve Moda Burnu’na uzanan alanda Antik Çağ’dan bu yana insani yerleşim vardır. Bu bölgede özellikle iki “bilici tanrı tapınımı” dikkat çeker. Bu iki bilici tanrı; Apollon ve Hekate’dir. Kadıköy’deki Apollan ve Hekate’nin tapınakları Antik Çağ’da o kadar önemliydi ki bu tapınakların bilici rahipleriyle görüşme yapmak için uzak şehirlerden gelip, günlerce törenlere katılan, sunular yapan insanlar vardı. Apollon ve Hekate’nin başka bir özelliği de Yunan mitolojisine ait kabul edilseler de gerçekte her ikisinin de Anadolu kökenli olmasıdır. Yeraltına inip, yeniden yeryüzüne çıkabilen az sayıdaki tanrıçadan olan Hekate, siyah köpeği, yılanlara hükmeden gücüyle defalarca İstanbullulara yardımcı olmuştur.

Hekate emrindeki zehirli yılanlara, kadınlara destek olması için uyarıda da bulunmuştur. Fidelya önderliğinde kadınlar tanrıçanın isteğini yerine getirerek İstanbul’un çevresindeki zehirli yılanları toplayıp gece yarısı İstinye’de bulunan İskit askerlerinin çadırlarına bırakır. Sabaha karşı askerlerin çoğu yaşamını kaybetmiştir ve İstanbul işgalden kurtulmuştur. 

HEKATE’NIN SİYAH KÖPEĞİ

Hikâyeye göre bir bahar mevsiminde Kral Byzas ve ordusu Trakya’ya sefere giderler. Şehirde sadece kadınlar, yaşlı erkekler ve çocuklar kalır. Oysa kente kuzeyden gizlice yaklaşan büyük bir İskit ordusu vardır. Kralın kentte olmamasından istifade ederek hem o dönemin İstanbul’unu ele geçirmeyi hem de kadınlarını kendilerine köle yapmayı planlamaktadırlar. İskit ordusu bugünkü İstinye koyu civarına yerleşir. Saldırı için plan yapmaya başlarlar. Kral Byzas’ın eşi Fidelya ve kentin önde kadınları toplanıp Hekate tapınağına giderler. Baş rahibeden Hekate’yle konuşup kendilerine bir yol göstermesi için ricada bulunurlar. Baş rahibe, bu isteği kabul ederek tanrıçayla konuşur ve Fidelya’ya şöyle söyler “Gidin İstanbul’daki bütün zehirli yılanları toplayıp onları torbalara doldurun. Gece yarısı İskit askerlerinin ordugahına boşaltın.” Hekate emrindeki zehirli yılanlara, kadınlara destek olması için uyarıda da bulunmuştur. Fidelya önderliğinde kadınlar tanrıçanın isteğini yerine getirerek İstanbul’un çevresindeki zehirli yılanları toplayıp gece yarısı İstinye’de bulunan İskit askerlerinin çadırlarına bırakır. Sabaha karşı askerlerin çoğu yaşamını kaybetmiştir ve İstanbul işgalden kurtulmuştur.

Trakya seferinden dönen Kral Byas, bu haberi öğrenince derhal İstinye civarında bir Hekate tapınağı/ sunağı yaptırır ve burada bulunan koyu kadınlara adar. Hekate’nin bir başka koruyuculuğu da Büyük İskender’in babası II. Filip ile ilgilidir. II. Filip İstanbul’u almak istemektedir. Günlerce kent surlarının dışında saldırıya uygun anı yakalamak için bekler. Bir gece sabaha doğru aniden ay ve yıldızlar simsiyah bir sis tabakasıyla örtülür. Filip uygun anı yakalamıştır. Bu sırada İstanbul’u koruyan surlardaki nöbetçi askerler de çoktan sızıp kalmıştır. Ayakta olanlar sadece şehir surlarının dışında saldırı emrini bekleyen II. Filip’in askerleri ve tapınağında olan biteni izleyen Hekate’dir. Saldırının başlamak üzere olduğunu anlayan tanrıça, biraz sonra kılıçtan geçerek ölecek olan İstanbullulara acır ve kentteki siyah köpeklere aynı anda ulumaları için emir verir. Antik Çağın İstanbul’u birdenbire köpek havlamaları, ulumalarıyla sarsılmaya başlar. Tüm şehir sakinleri ayaklanır. Surlardaki askerler, düşman ordusunun saldırı için hazırlanmış olduğunu fark ederek savunma pozisyonuna geçerler. Sonuçta II. Filip’in kuşatması sonuçsuz kalır. İstanbul Hekate dışında Afrodit, Artemis, Athena ve Medusa’nın da şehridir.

Devamı gelecek…

Yazarlar sayfasını izyeret ettiniz mi?
İstanbulModa BurnuHekateFidelyaApollonAfroditArtemisAthenaMedusa

Yorum Yazın

Ayşe Övür
    Ayşe Övür

    Bizi Takip Edin
    Facebook
    X (Twitter)
    Instagram
    Linkedin
    Mastodon
    Bluesky
    Köşe Yazarları
    Murat Aksoy
    Murat Aksoy Top şimdi iktidarın sahasında
    İlter Turan
    İlter Turan Aşırı seçkin üretimi sorun yaratabilir
    Hakan Tahmaz
    Hakan Tahmaz PKK’nın silah bırakması ve feshi: Siyasetin gerekleri, toplumsal beklentiler
    Fatih Öztürk
    Fatih Öztürk Yargısal Aktivizm: Yargı eliyle siyaseti şekillendirirken Robert Justin Lipkin’i okumak ve Ran Hirschl’i dinlemek
    Serap Mumcu
    Serap Mumcu Yunan Sanatı’na giriş
    Nazlı Akyüz
    Nazlı Akyüz Bir koridordan fazlası: Zengezur hattında Rusya-Azerbaycan gerilimi
    Erdem Bağcı
    Erdem Bağcı 2025 yıl sonu için beklenen riskler
    Burcu Ağca Karakaya
    Burcu Ağca Karakaya PISA 2025 ile Eğitimin yeni rotası: İklim okuryazarlığı ve geleceğin sorumlu vatandaşları
    Betül Özdemir Güran
    Betül Özdemir Güran Büyüyünce ne olacaktın
    Mehmet Akif Koç
    Mehmet Akif Koç Modern İran nesrinin sosyalist-Türk öncüsü: Gulam-Hüseyin Sâedî
    Buğra Gökçe
    Buğra Gökçe Serenad
    Armağan Öztürk
    Armağan Öztürk CHP’nin AKP ile müzakere yapma zorunluluğu
    Kübra Evliyaoğlu
    Kübra Evliyaoğlu Aynı nehrin kuyusu: Sonsuz döngüler
    Başak Yağmur Eray
    Başak Yağmur Eray Duvarlarda Mualla, küpürde direniş
    Bilgehan Uçak
    Bilgehan Uçak Economist Konferansı’ndan 
    Beril Esra Atahan
    Beril Esra Atahan Bazen cennet, bazen cehennem: Bipolar biriyle ilişki yaşamak 
    SON GELİŞMELER
    İhraç edilen teğmenlerin avukatlardan açıklama
    İhraç edilen teğmenlerin avukatlardan açıklama
    Saadet Partisi Genel Başkanı Mahmut Arıkan, Yalova'da tersane işçileriyle bir araya geldi
    Saadet Partisi Genel Başkanı Mahmut Arıkan, Yalova'da tersane işçileriyle bir araya geldi
    MSB kararını açıkladı: Teğmenler TSK'dan ihraç edildi
    MSB kararını açıkladı: Teğmenler TSK'dan ihraç edildi
    DEM Parti İmralı Heyeti’nden Pervin Buldan, DTK Eş Başkanı Leyla Güven’i cezaevinde ziyaret etti
    DEM Parti İmralı Heyeti’nden Pervin Buldan, DTK Eş Başkanı Leyla Güven’i cezaevinde ziyaret etti
    instagram gel gel
    Yeni Arayış
    KünyeGizlilik PolitikasıE-BültenRSSSitemapSitene EkleArşiv
    SOSYAL MEDYA BAĞLANTILARI
    FACEBOOKTWITTERINSTAGRAMLINKEDIN

    Yeni Arayış | Onemsoft Haber Yazılımı