Sopadan havuca geçer miyiz?

Geçen haftayı Trump Amerikasında normalleşme sinyalleri ile geçirdik. ABD ve İngiltere arasında ticaret anlaşması yapıldı. ABD ve Çin arasındaki ticaret savaşının çözülebilmesi için heyetler arası müzakereler başladı.

Murat Kartalkaya

Yabancı gelecek, vatandaş dolarını bozacak temeli ile oluşturulan bir ekonomik program. Üstelik hiç bir yapısal onarım ile desteklenmiyor. Ama bakın uluslararası kurumlara, bankalara, hep Türkiye’nin faiz ve enflasyon hedefinin tutma olasılığının yüksek olduğunu söylüyorlar. MB sının faiz indirimine devam edeceğini yazıyorlar. Veriler böyle faiz indirimine dair ipuçları vermiyor. Ama veri önemli değil. Ültimatom bu. “Faiz indirimlerine devam et, bize söz verdiğin kazancı sağla.” Yoksa? Yoksasını hepimiz biliyoruz.

Dünyadan; Yılbaşından beri günlük, haftalık değil, yılın tamamına göre hareket etmek gerek diye yazıyorum. ABD Nisan ayı tarım dışı istihdam verileri beklentilerden iyi gelince Trump hemen “faiz indirimi” konusunu öne çıkardı. Fed ise faizleri sabit bırakıp aceleci olunmayacağını beyan etti. Tabi ki Trump’ın tepkisi hoş olmadı. FED, tüfe’de %2 seviyesini görmeden Trump’ın istediği politikalara eşlik edecek gibi görünmüyor.

Geçen haftayı Trump Amerikasında normalleşme sinyalleri ile geçirdik. ABD ve İngiltere arasında ticaret anlaşması yapıldı. ABD ve Çin arasındaki ticaret savaşının çözülebilmesi için heyetler arası müzakereler başladı. Çin ile karşılıklı vergilerin %60 seviyelerine indirilebileceği beklentisi artmaya başladı. Eşeğini kaybedip yeniden bulmak gibi bir durum söz konusu olsa da piyasalar böyle bir durumu aşırı coşku ile karşılayabilir. Sistem yılbaşından beri o kadar karıştı ki; beklenmedik sürprizler aşırı abartılı karşılanabilir. ABD ticaret anlaşmalarındaki olumlu beklentiler küresel risk iştahında temkinli bir iyimserliğe yol açıyor. Trump sopayı bırakıp havuç göstermeye geçecek sanki.

Diğer yandan, İsrail’in Gazze’yi kalıcı olarak işgal edeceği, OPEC ‘in Haziran ayı sonrası üretimi artıracağı haberleri ve Hindistan – Pakistan arasındaki gerginlik piyasaları dalgalandıran etkenlerdi. Hindistan’ı vuran droneların Türk malı olmasına Hindistan oldukça manasız sert tepki gösterdi. Dünyada milyonlarca insanı öldüren Amerikan, Rus, Fransız, Alman silahları yüzünden kimse bu ülkeleri suçlamaz oysa. Türk droneları umarım Goeben ve Breslau zırhlısı etkisi yapmaz.

Türkiye ödülünü alıyor. Türkiye ise, yıllardır faize karşı verdiği azimli direnişin karşılığını almaya devam ediyor. Son beş yıldır Türkiye Hazinesinin ödediği faiz yükü her yıl ikiye katlanıyor. Şaka gibi değil mi? Ülkede Allah’tan “Nas, Nas” diye programlar çıkaran bir lider var. O da olmasa faiz giderlerimiz ne olurdu acaba?

Son yıllarda tüm dünya Türkiye’nin menfaatine çalıştı aslında. Başta enerji olmak üzere emtia fiyatları düşük seyir izledi, tüm dünya enflasyon belası ile mücadele etti, doların dünya üzerindeki itibarı ciddi zedelendi. Ülke yıllardır tek adam tarafından yönetiliyor. Elimize ne geçti? Koskocaman bir “hiç”.

2000 krizi sonrası koalisyon hükümetinin aldığı kararların olumlu etkileri görülemeden Bahçeli tarafından koalisyon hükümeti yıkılınca tüm güzellikleri yaşamak AKP iktidarına nasip oldu. Onlarda bu güzel mirası harika biçimde yiyip bitirdiler.

Yüksek enflasyon, adaletsizlik, işsizlik, üretimsizlik, yüksek faiz gibi konularda dünya lideri olduk. Fikir özgürlüğü, eleştiri kültürü yerlerde. Herkesin ağzında “ülkede ahlak kalmadı” cümlesi pelesenk oldu. Bunca yıl yüksek enflasyonda yaşayan bir ülkede ahlak normlarının yerle bir olması kadar doğal bir süreç olamaz. 2000 li yılların Rusya’sından bir adım uzaktayız sanki. Rusya doğal kaynakları ve emperyalist geçmişi ile kendini toparladı; bizim işimiz çok daha zor.

02.05.2025 BDDK ve TCMB verilerine göre;

Yabancı Portföy; ilgili hafta hissede ufak çaplı alış varken tahvilde bir milyar dolar üstünde çıkış olmuş. Geçen haftaki ihaleye hazırlık çıkışı olabilir. Çünkü geçen haftaki ihale başarılı geçti. Gelecek haftaki MB verilerinde göreceğiz gerçeği.

MB rezervleri ve DTH; İlgili hafta rezervlerdeki çözülme 2 ile 3 milyar dolar arasında devam etmiş gözüküyor. Gelecek haftaki verilerde artış bile görebiliriz. İlgili hafta vatandaşlar, kuruluşlar faize gitmiş gibi; 1,5 milyar dolarlık döviz hesaplarında azalış var.

Krediler; Hacimsel zayıflık devam ediyor. Sadece bireysel kredi kartlarında ciddi bir artış var. Ama bu artış artık üç, dört haftada bir oluyor. Diğer haftalar sakin ortalık. Biz kredi ile yatırım yapan, büyüyen bir ülkeyiz. Bu sıkıştırmanın yarattığı sıkıntıyı sadece inşaat ile yine aşmayı başarabilecek miyiz bakalım?

Mevduat, bireysel kredi, ticari kredi faizleri ilgili hafta yükselmeye devam etti. 14 Mart haftasından bu yana mevduat faizleri 800 baz puana, kredi faizleri 900 baz puana yakın arttı.

Dünya emtia endeksi; Geçen hafta 103 puan direnci altında kapandı. Bu hafta direnç 103 ve 104,40 puanda. 102 puan destek.

Dolar/TL; Dört haftalık durgunluk ardından üç haftadır bebek adımları ile yukarı çıkmaya başladı. Hedefi 41,25. Bu ayı 39.05 civarında kapatacak sanki.

Döviz sepeti; Geçen haftayı yatayda geçirdi. 41,21 kapadı haftayı.

Eur/Usd; Geçen hafta; 1,1175 desteğine çok yaklaşıp 1.1197 den döndü. Bu hafta 1,1225 ve 1,1175 destek, 1.14 direnç. 1.1150 ile 1,1250 arasında bir kaç hafta dinlenip maliyetlerin dengelenmesini bekleyebilir.

ABD 10 yr tahvil; %4,30 üstüne çıktı. %4,40 ve %4,51 direnç. %4,30 destek.

Dolar endeksi; 100 ile 102 puan arasında bir yere kadar toparlanma devam ediyor.

Bist100; Asya ve Avrupa borsalarında toparlanma devam ederken İngiltere ve ABD borsaları kar satışı yemiş gibi duruyor.

Bist100 yedi haftadır yatay seyir devam ediyor. Artık sıkılmışlardır. Bir alış gelebilir. Haftayı 9420 puanın üstünde açabilirse yukarı hareketlenebilir. Haftayı 9750 puan üstünde kapatırsa 10150 puanı kırmayı deneyebilir.

Altın ons; Mayıs ayı kapanışı önemli olacak. Mayıs ayını 3288 dolar altında kapatırsa büyük olasılık 2800 dolara kadar gevşeme devam edebilir. Ay kapanışı önemli. Bu hafta 3190 dolar desteği önemli. Direnç 3500 dolarda.

Bitcoin; Yukarı hareketin başlamasına iki, üç hafta kaldı sanki. Yukarı hareketlenme için haftalık kapanışın 104,750 doların üstünde olması gerekir. 106,330 dolar üstündeki haftalık kapanış ise %40 artışın sinyali olabilir. 109,250 doların üstündeki kapanış ise yukarı hareketin başladığının teyidi olacaktır. 95,950 dolar destek.