MENU
  • ÇEVİRİ
  • YORUM
  • YARGI KRİZİ
  • PİYASALAR
  • GÜNDEM
  • DÜNYA
  • EDİTÖRDEN
  • SPOR
  • KÖŞE YAZILARI
  • DOSYA>Seçimin Ardından
  • GENEL
  • KİTAP
  • DOSYA>Avrupa'nın Seçimi
  • DOSYA>Emekliler
  • YAZARLAR
  • FOTO GALERİ
  • WEB TV
  • ASTROLOJİ
  • RÜYA TABİRLERİ
  • HABER ARŞİVİ
  • YOL TRAFIK DURUMU
  • RÖPORTAJLAR
  • Künye
  • Gizlilik Politikası
  • E-Bülten
Yeni Arayış
Yeni Arayış
Yeni Arayış
  • ANA SAYFA
  • KÖŞE & YORUM YAZILARI
  • GÜNDEM
  • KATEGORİLER
    • SİYASET
    • EKONOMİ
    • DIŞ POLİTİKA
    • KÜLTÜR SANAT
    • HUKUK
    • TEKNOLOJİ
    • PSİKOLOJİ
    • FELSEFE
    • KENT
    • EDEBİYAT
    • SAĞLIK
    • ASTROLOJİ
    • GEZİ
    • SÖYLEŞİ
    • EKOLOJİ
    • MEDYA
    • EĞİTİM
  • KÜNYE & İLETİŞİM
Kapat
estheteclinic haber üstü reklam

“Hayır” diyebilmek ya da istemediğiniz bir şeye kaç kez “evet” dediniz?

Ana SayfaEği̇ti̇m“Hayır” diyebilmek ya da istemediğiniz bir şeye kaç kez “evet” dediniz?
“Hayır” diyebilmek ya da istemediğiniz bir şeye kaç kez “evet” dediniz?

Hayır diyebilmek; psikolojik sağlamlığın, öz saygının, ilişkilerde denge kurmanın ve toplumsal bilincin temelidir. Bu beceri, çocukluktan itibaren öğrenilmeli ve desteklenmelidir. Unutmayalım: “Hayır” demek, bazen en güçlü “evet”tir.

27 Mart, 2025, Perşembe 07:20
  • yazdıryorum yazfont küçültfont büyüt
Burcu Ağca Karakaya
Burcu Ağca Karakaya

Hayır diyebilmek; psikolojik sağlamlığın, özsaygının, ilişkilerde denge kurmanın ve toplumsal bilincin temelidir. Bu beceri, çocukluktan itibaren öğrenilmeli ve desteklenmelidir. Unutmayalım:“Hayır” demek, bazen en güçlü “evet”tir.

Şu cümleyi çok duymuşsunuzdur, belki siz de çok söylemişsinizdir: “Hayır diyemiyorum… Ne yapayım, çok yufka yürekliyim.” Günlük yaşamda birçok insan, aslında istemediği taleplere “evet” demek zorunda hisseder. Peki neden?

Başkalarını kırmaktan çekinmek, dışlanma korkusu, reddedilme endişesi ya da suçluluk duygusu… Tüm bu duygular, bireyin kendi sınırlarını çizememesine neden olur.

Oysa "hayır" diyebilmek, sadece kişisel bir beceri değil; aynı zamanda psikolojik dayanıklılığın, toplumsal dengenin ve demokratik bilincin temel taşıdır.
Araştırmalar, hayır diyememenin uzun vadede stres, tükenmişlik ve özsaygı kaybına yol açtığını ortaya koyuyor.

Hayır diyebilmek öğrenilebilen bir beceridir. Eğer çocuklukta bu beceriniz geliştirilseydi, yani ebeveynlerimiz “hayır demeyi öğretmek” için bilinçli adımlar atsaydı, bugün bireylerin kendi sınırlarını daha net çizebildiği, toplumsal ilişkilerin daha dengeli kurulduğu bir kültürde yaşıyor olabilirdik.

Hayır Diyememenin Psikolojik Bedeli

1. Artan Stres ve Tükenmişlik: University of California’da yapılan bir araştırma, kişisel sınırlarını koruyamayan bireylerin daha yüksek kortizol (stres hormonu) düzeylerine sahip olduğunu göstermiştir. Sürekli başkalarının isteklerine göre hareket etmek, kişinin fiziksel ve zihinsel kaynaklarını tüketir.  Duygusal yorgunluk ve tükenmişlik kaçınılmaz hale gelir.

2. Özsaygı Kaybı ve Benlik Algısında Bozulma: Kişi sürekli kendinden ödün verdiğinde, kendi ihtiyaçlarını değersizleştirir. Bu durum, özgüven kaybına ve değersizlik hissine yol açar. 

3. İlişkilerde Dengesizlik: Hayır diyemeyen bireyler, ilişkilerde “her şeyi yapan ama karşılık göremeyen” konumuna itilebilir. Bu durum, hem istismara hem de pasif öfke birikmesine neden olabilir. Sağlıklı ilişkiler, karşılıklı sınırların farkında olunmasıyla başlar.

Nasıl Hayır Diyebiliriz?

Hayır diyebilmek, doğuştan gelen bir özellik değil, öğrenilebilir bir beceridir. 

1. Değerlerinizi Netleştirin: “Bu istek benim önceliklerimle uyumlu mu?” sorusunu sormak, hayır demeyi kolaylaştırır. 

2. Nazik Ama Kararlı Olun: Hayır demek kaba olmak anlamına gelmez. “Şu an buna zamanım yok ama daha sonra görüşebiliriz” gibi ifadeler, hem sınır çizer hem de ilişkiyi korur. Nazik reddetme ilişkileri zedelemez.

3. Suçluluk Duygusunu Tanıyın ve Yönetin: Hayır dediğimizde hissettiğimiz suçluluk genellikle toplumsal olarak öğrenilmiş bir reflekstir. Bilişsel davranışçı terapiler, bu otomatik düşünce kalıplarını değiştirme konusunda oldukça etkilidir. Bu konuda yardım almak belki işinizi kolaylaştırabilir. 

4. Pratik Yapın: Küçük adımlarla başlamak, hayır deme becerisini pekiştirir. Örneğin, küçük bir ricayı nazikçe reddetmek, özgüveni artırır ve daha zor durumlar için zemin hazırlar.

Çocuklara “Hayır” Demeyi Öğretmek

Çocuklara hayır demeyi öğretmek, onları bencil yapmaz; aksine duygusal zekâlarını, öz farkındalıklarını ve empati becerilerini geliştirir. 

1. Model Olun: Çocuklar ebeveynlerini taklit eder. Siz kendi sınırlarınızı net şekilde çizerseniz, onlar da bunu öğrenir.

2. Hayır Demeyi Normalleştirin: “Bazen hayır demek en doğru olandır.” gibi cümlelerle, çocukların bu davranışı içselleştirmeleri sağlanabilir.

3. Rol Oyunlarıyla Pekiştirin: “Bir arkadaşın senden kalemini istese ama sen vermek istemesen ne dersin?” gibi basit senaryolar, çocuklara hayır demeyi öğretme sürecinde çok işe yarayabilir. 

4. Duygularını Onaylayın: “Hayır dediğin için kötü hissedebilirsin, bu normal.” gibi açıklamalar, çocuğun kendi duygularını anlamlandırmasını kolaylaştırır.

Toplumsal, Ekonomik ve Siyasal Bağlamda “Hayır” Demek

1. Ekonomik Zorluklar ve Boyun Eğme: Birçok insan, ekonomik bağımlılık nedeniyle istemediği koşullara hayır diyemez. İş yerinde fazla mesaiye, düşük ücrete veya adaletsiz uygulamalara sessiz kalmak zorunda hisseder. Bu durum, bireysel tükenmişliğe yol açar.

2. Kültürel Normlar ve İtaat Kültürü: Özellikle kadınlara, çocuklara ve gençlere “uyumlu olma” rolü biçilen toplumlarda hayır demek neredeyse ayıplanan bir davranıştır.  Bu da uzun vadede itaat kültürünü derinleştirir, sorgulayıcı bireyler yerine uyum gösteren kitleler yaratır.

3. Demokratik Toplumlarda Hayır Diyebilme: Siyasal sistemlerde, bireyin ve toplumun hayır diyebilme hakkı, demokrasi için temel bir göstergedir. Protesto, eleştiri gibi kavramlar,  “hayır” diyebilme becerisinin kolektif ifadesidir. Bu hak bastırıldığında toplumlarda otoriterlik artar, ifade özgürlüğü azalır.

4. Tüketim Kültürü ve Pazarlama Stratejileri: Modern dünyada bireyler sürekli “evet” demeye teşvik edilir. Bilinçli tüketici olmanın ilk adımı, “hayır” diyebilmektir. Öncelikle kendimize şunu sormamız gerekir: Alacağım şey “ihtiyaç mı, istek mi?” ya da bir diğer ifade ile “güzel mi, lazım mı?” “Bunu almazsam hayatımda ne değişir?” Bu sorulara vereceğiniz cevaplar sizin tüketim alışkanlıklarınızı kökünden değiştirebilir. 

Hayır Demek, Kendimize Evet Demektir!

Hayır diyebilmek; psikolojik sağlamlığın, öz saygının, ilişkilerde denge kurmanın ve toplumsal bilincin temelidir. Bu beceri, çocukluktan itibaren öğrenilmeli ve desteklenmelidir. Unutmayalım: “Hayır” demek, bazen en güçlü “evet”tir.

  • Çocuklar neden yalan söyler? Çocuklar neden yalan söyler?
Yazarlar sayfasını izyeret ettiniz mi?
HayırEvetÖzsaygı

Yorumlar

yorum avatar

Muhteşem ve yol gösterici bir paylaşım olmuş. Değerli Burcu, emeklerin ve yol göstericiliğine sağlık?❣️

Ayla Varlı

27-03-2025 20:04

Yorum Yazın

e-bülten sağ blok
Burcu Ağca Karakaya
    Burcu Ağca Karakaya

    Bizi Takip Edin
    Facebook
    X (Twitter)
    Instagram
    Linkedin
    Mastodon
    Bluesky
    Köşe Yazarları
    Murat Aksoy
    Murat Aksoy Şirin: Bu kitabı alamayacak babalara ücretsiz ulaştırmak istiyorum
    Bahattin Yücel
    Bahattin Yücel İsrail-İran ve Ortadoğu
    Burak Can Çelik
    Burak Can Çelik İsrail-İran geriliminde yeni perde: Son gelişmeler ve bölgesel yansımalar
    Tunay Şendal
    Tunay Şendal İsrail-İran Savaşı’nın dinamikleri ve Türkiye
    Mehmet Hasgüler
    Mehmet Hasgüler Bir AİHM kararı: Kara haber mi müjde mi?
    Gülseren Aydın
    Gülseren Aydın Meltem Arıkan oyunlarına feminist bakış
    Ali Kılıç
    Ali Kılıç BOP tıkır tıkır işliyor: Sessiz kartlar, derin hesaplar
    Hakan Şahin
    Hakan Şahin İsrail’in İran Saldırısı Türkiye’ye Neler Söylüyor?
    Korhan Gümüş
    Korhan Gümüş Yetimhane dünyanın en ilginç mimari koruma projelerinden biri olabilir
    Turgay Bozoğlu
    Turgay Bozoğlu Nükleer gölge ve ekonomik fırtına: Yeni bir krize hazır mıyız?
    Çağatay Arslan
    Çağatay Arslan Bir dostu ölü götürmek
    Bahar Akpınar
    Bahar Akpınar Penelope’nin örgüsünden bugünün kadınlarına: Oyalanmanın, hatırlamanın ve direnmenin ritmi
    Bekir Ağırsoy
    Bekir Ağırsoy 1988-89 En Güzel Futbol Sezonu(muz) (2): Başka türlü bir şey
    Hakan Tahmaz
    Hakan Tahmaz Ferdi Zeyrek’in cenaze töreninin çoklu anlamı 
    Burcu Ağca Karakaya
    Burcu Ağca Karakaya Kopya çekmedim, sadece kendi algoritmamı kullandım!
    Buse Ayazma
    Buse Ayazma Duygusal zekalarımız savaşsın isterdim ama…
    Betül Özdemir Güran
    Betül Özdemir Güran Ötekiyle aynı arasında nefes aralığı: Cehennemden aşka bir yolculuk
    Mesut Balcan
    Mesut Balcan Acının estetiği ve gerçekliği: Werther'den Müslüm Baba'ya uzanan çığlıklar ve acının ortak dili 
    SON GELİŞMELER
    İhraç edilen teğmenlerin avukatlardan açıklama
    İhraç edilen teğmenlerin avukatlardan açıklama
    Saadet Partisi Genel Başkanı Mahmut Arıkan, Yalova'da tersane işçileriyle bir araya geldi
    Saadet Partisi Genel Başkanı Mahmut Arıkan, Yalova'da tersane işçileriyle bir araya geldi
    MSB kararını açıkladı: Teğmenler TSK'dan ihraç edildi
    MSB kararını açıkladı: Teğmenler TSK'dan ihraç edildi
    DEM Parti İmralı Heyeti’nden Pervin Buldan, DTK Eş Başkanı Leyla Güven’i cezaevinde ziyaret etti
    DEM Parti İmralı Heyeti’nden Pervin Buldan, DTK Eş Başkanı Leyla Güven’i cezaevinde ziyaret etti
    instagram gel gel
    tanpınar haber altı
    Yeni Arayış
    KünyeGizlilik PolitikasıE-BültenRSSSitemapSitene EkleArşiv
    SOSYAL MEDYA BAĞLANTILARI
    FACEBOOKTWITTERINSTAGRAMLINKEDIN

    Yeni Arayış | Onemsoft Haber Yazılımı