Filistin’e yapılan ihracattaki rekorları izah edebilen var mı?

Alaattin Aktaş

Eylül ayının resmi dış ticaret verileri dün açıklandı ve merakla Filistin’le olan duruma baktım. İlk sekiz ayın verileri bu ülkeye ihracatın çok hızlı bir artışa işaret ettiğini gösteriyordu; özellikle de demir-çelik ihracatındaki artış dikkat çekiciydi. Acaba eylülde de bu eğilim devam edecek, hatta daha belirgin hale gelecek miydi...

Evet gelmiş! Hem toplam ihracattaki artış rekor kırmış, hem de toplam içinde demir-çelik ihracatı görülmedik bir düzeye erişmiş.

Geçen yılın eylül ayında 14 milyon dolar olan Filistin’e ihracat bu yıl on kattan fazla artarak 164.5 milyon dolara çıkmış.

İlk dokuz aydaki ihracat da beş kattan fazla artarak 90.9 milyon dolardan 551.3 milyon dolara yükselmiş.

Herhalde!

Türkiye’nin Filistin’e olan ihracatının ilk dört ay görece düşük seyrettiği, tırmanışın ise mayısla birlikte başladığı dikkati çekiyor.

Herhalde mayısta başlayan bu tırmanışın İsrail’e olan ihracatın o ay yasaklanmasıyla bir ilgisi yoktur!

Ne yani İsrail kapısı kapanınca bu ülkeye dönük ihracat kağıt üstünde Filistin olarak gösterilmek suretiyle yapılacak değil ya!

Bir yanda yurt içinde kola dökerek, hamburgerci basarak büyük protestolar gerçekleştirilirken bir yanda da İsrail’e ihracat, sanki Filistin’e yapılıyormuş gibi gösterilmek suretiyle tabii ki devam ettirilmez, ettirilmiyordur da.

Filistin aldıklarını ne yapıyor?

Ama insan şunu da düşünmeden edemiyor:

“Savaşta yanmış, yıkılmış; bir yıldır acılar içinde kıvranan ve on binlerce can kaybı veren Filistin, Türkiye’den olan ithalatını niye giderek artırıyor ve daha önemlisi aldığı bu ürünleri ne yapıyor?”

Hele hele Filistin’in Türkiye’den aldığı ürünlere bakıyorsunuz; sanırsınız ki Filistin’in sanayi tesisleri tam kapasite çalışıp üretim yapıyor; inşaat sektörü tüm hızıyla bina yapmaya devam ediyor.

Filistin’in ihracatı niye sıfıra indi?

Filistin’in Türkiye’den ithalatı rekorlar kırıyor ama Türkiye’ye yaptığı ihracat neredeyse sıfıra inmiş gibi.

Bu yıl Türkiye’nin Filistin’den yaptığı ithalat eylülde yalnızca 189 bin dolar olmuş. Bu tutar, bu yılın en düşük aylık ithalatına işaret ediyor.

Yani Filistin durmaksızın ithalat yapıyor ama buna karşılık ihracatını neredeyse sıfıra indirmiş.

Bu arada Filistin Türkiye’den gerçekleştirdiği bu rekor ithalatı acaba hangi gümrükleri kullanarak yapıyor. En insani yerler; hastaneler, okullar bile İsrail tarafından yerle bir edilmişken gümrükler olduğu gibi duruyor ve İsrail Filistin’in dış ticaret yapmasına niye göz yumuyor?

Filistin eylülde en çok demir-çelik ihraç edilen dördüncü ülke

Şimdi gelelim Türkiye’nin ihraç ettiği ürünler arasında en dikkat çekici olana...

Türkiye Filistin’e eylülde yaklaşık 165 milyon dolarlık ihracat yaparken bu ihracatın üçte bire yakını, 46 milyonu demir-çelikten oluştu.

Filistin’e eylülde gerçekleştirilen 46 milyon dolarlık demir-çelik ihracatının ne kadar fazla olduğunu anlayabilmek için eylüldeki toplam demir-çelik ihracatının ülkelere göre dağılımına bakmak yeter. Türkiye eylül ayında 949 milyon dolarlık demir-çelik ihraç etti. Bu ihracatta ilk dört ülke ve ihraç tutarı şöyle:

“Romanya 83.8 milyon dolar, İtalya 66.7 milyon dolar, İspanya 53.6 milyon dolar, Filistin 45.9 milyon dolar.”

Nasıl ama! Filistin’de çarkları durmayan bir sanayi, müthiş bir kalkınma hamlesi ve bunun için bir ayda yapılan 45.9 milyon dolarlık demir-çelik ithalatı. Tabii ki bu yalnızca Türkiye’den yapılan ithalat.

Grafikte Türkiye'nin Filistin’e bu yıl ilk altı ayda hiç demir-çelik ihraç etmediği gibi bir görüntü var. Bazı aylar gerçekten sıfır, bazı aylarda ise çok az demir-çelik ihraç edilmiş.

Aylara göre ihracatı da verelim:

“Ocak sıfır, şubat 23 bin dolar, mart 82 bin dolar, nisan sıfır, mayıs 59 bin dolar, haziran 269 bin dolar, temmuz 12.2 milyon dolar, ağustos 8.2 milyon dolar ve eylül 45.9 milyon dolar.”

Son bir not; bu yılın ilk dokuz ayında 66.7 milyon dolar olan Türkiye’nin Filistin’e olan demir-çelik ihracatı, geçen yılın aynı dönemindeki 181 bin dolarlık ihracata göre yalnızca 368 kat artmış!