MENU
  • ÇEVİRİ
  • YORUM
  • YARGI KRİZİ
  • PİYASALAR
  • GÜNDEM
  • DÜNYA
  • EDİTÖRDEN
  • SPOR
  • KÖŞE YAZILARI
  • DOSYA>Seçimin Ardından
  • GENEL
  • KİTAP
  • DOSYA>Avrupa'nın Seçimi
  • DOSYA>Emekliler
  • YAZARLAR
  • FOTO GALERİ
  • WEB TV
  • ASTROLOJİ
  • RÜYA TABİRLERİ
  • HABER ARŞİVİ
  • YOL TRAFIK DURUMU
  • RÖPORTAJLAR
  • Künye
  • Gizlilik Politikası
  • E-Bülten
Yeni Arayış
Yeni Arayış
Yeni Arayış
  • ANA SAYFA
  • KÖŞE & YORUM YAZILARI
  • GÜNDEM
  • KATEGORİLER
    • SİYASET
    • EKONOMİ
    • DIŞ POLİTİKA
    • KÜLTÜR SANAT
    • HUKUK
    • TEKNOLOJİ
    • PSİKOLOJİ
    • FELSEFE
    • KENT
    • EDEBİYAT
    • SAĞLIK
    • ASTROLOJİ
    • GEZİ
    • SÖYLEŞİ
    • EKOLOJİ
    • MEDYA
    • EĞİTİM
  • KÜNYE & İLETİŞİM
Kapat

Dolaylı vergilerin payı çok yüksek, evet ama….

Ana SayfaEkonomi̇Dolaylı vergilerin payı çok yüksek, evet ama….
Dolaylı vergilerin payı çok yüksek, evet ama….

Vergilemede çok eski bir tabir vardır, “zaten kümesteki tavuğu yolmak”, kimin gelir vergisini yükselteceksiniz, Türkiye’de vergi ödemeyen o kadar iş adamı, beşli çete ortağı, rantçı varken Gönenç Gürkaynak, yani bir avukat, on birinci sıradadır, Gürkaynak’ın mı vergisini yükselteceksiniz?

18 Kasım, 2024, Pazartesi 07:35
  • yazdıryorum yazfont küçültfont büyüt
Eser Karakaş
Eser Karakaş

Dolaysız vergilerin payını yükseltmek isteyen Mehmet Şimşek’e kimse “Vergi cennetlerine giden paralardan küçük bir kesinti yapabilmek için Cumhurbaşkanı Erdoğan neden hala bu vergi cennetlerinin listesini Resmî Gazetede yayınlamıyor, siz bu konuda ne diyorsunuz?” sorusunu soramıyor; Mehmet Şimşek de bu konuyu hiç gündeme getirmiyor, oysa gri listeden çıkarken FATF’ye bu konuda söz vermiştik.

Türkiye’de toplam vergi gelirleri içinde dolaylı vergilerin payı çok yüksek, oransal olarak çok değişmiyor, vergi gelirleri içinde üç aşağı, beş yukarı dolaylı vergilerin payı yüzde 67, dolaysız vergilerin payı ise yüzde 33 dolayında, vergi yükünün dağılımında adalet üretmesi olanaksız bir dolaylı-dolaysız vergi oransal yapı.

Ekranlarda mutlaka daha önce duymuşsunuzdur, bu oran yapısına karşı çıkan siyasetçiler, gazeteciler, iktisatçılar şunu söylerler “Bir ekmek alıyorsunuz, Ali Koç da, ayda 15 bin lira emekli maaşı olan emekli de aynı KDV’yi ödüyorlar, bu kabul edilemez”.

Eh, ne diyelim, doğru söze ne denir.

Artık Mehmet Şimşek bile 2025 bütçe görüşmelerinde, Komisyonda, “hedefimiz daha adil bir vergi sistemi, dolaysız vergilerin payının artacağı bir vergi sistemi” diyor. 

Mehmet Şimşek bile bunu diyor ise akan sular durur.

Ancak, mesele pek bu kadar basit değil, dolaysız vergilere baktığınızda detaylarda iş karışıyor, zaten başta Mehmet Şimşek, kimse bu detaylara girmek istemiyor, tipik bir Türkiyeli popülist siyasetçi ağzıyla herkes dolaysız vergileri arttıralım (oransal olarak) diyor ama nasıl ve kimden daha çok dolaysız vergi alacağız sorusunu hep karambole getiriyorlar.

Aşağıda detaylarına girmek isteyeceğim ama dolaysız vergilerin payını yükseltmek isteyen Mehmet Şimşek’e kimse “Vergi cennetlerine giden paralardan küçük bir kesinti yapabilmek için Cumhurbaşkanı Erdoğan neden hala bu vergi cennetlerinin listesini Resmî Gazetede yayınlamıyor, siz bu konuda ne diyorsunuz?” sorusunu soramıyor; Mehmet Şimşek de bu konuyu hiç gündeme getirmiyor, oysa gri listeden çıkarken FATF’ye bu konuda söz vermiştik.

Vergi cennetlerine giden paralardan bir vergi almayı dahi gündeme getiremeyen Mehmet Şimşek’in bütçede dolaysız vergilerin payını arttıracağını iddia etmesi doğrusu çok grotesk.

Aşağıda vergi gelirleri içinde vergilerin paylarını sunuyorum, 2024 kesinleşmediği için 2023 kesin oran büyüklüklerini veriyorum 2025 bütçe gerekçesinden, oranlar zaten seneden seneye pek değişmiyor.

Genel bütçe gelirleri                           % 100

Vergi gelirleri                                     % 89.2

Kişisel gelir vergisi ve kurumlar vergisi  % 26.4

Mülkiyet üzerinden alınan vergiler        % 1.3

(örneğin değerli konut vergisi)             % 0.0

Dahilde alınan KDV                             % 18.8

ÖTV                                                  % 16.2

İthalde alınan KDV                              % 16.5

Faizler, paylar, cezalar                          % 7.8

Genel manzara böyle.

Evet, hiç kuşkusuz vergi gelirleri içinde dolaylı vergilerin bu denli yüksekliğinin vergi adaleti adına düzeltilmesi gerekiyor ama bunu yaparken Maliye Bakanının da dolaysız vergileri nasıl arttıracağını da açıklaması şart.

Maliye Bakanlığının bir birimi olan Gelir İdaresi Başkanlığının (GİB) sitesinde bir, iki sene önceye kadar farklı meslek gruplarının gelir vergisi ortalama matrahlarını ve ödedikleri vergiyi görebilirdik, benim en çok dikkatimi çeken kuyumcular ve kürkçüler olurdu, bu meslek gruplarının ödediği ortalama gelir vergisi asgari ücret kazanan bir çalışanın ödediği verginin altında kalırdı, o tarihte asgari ücret de vergiye tabi idi, bu manzara bizim gelir vergisi sisteminin tuhaflığını, adaletsizliğini gösteriyordu.

Sonra ne mi oldu, bir kuyumcunun sunduğu matrah ve ödediği ortalama vergi pek artmadı ama Maliye Bakanlığı (GİB) bu verileri sunmaktan vazgeçti, bu kafayla Türkiye’de vergi adaletini kurmak mümkün müdür, güldürmesinler bizi.

Yukarıda yazdım, tekraren söylüyorum, vergi cennetlerine giden paradan biraz vergi alabilmek için bu vergi cennetlerinin isimlerinin Resmî Gazetede Cumhurbaşkanlığı tarafından yayınlanması gerekiyor, bunu bile yap(a)mayan zihniyetin vergi adaletini restore etmesi olanaksızdır.

Çok olmadı, iki sene önce bir değerli konut vergisi çıkarıldı, çok gürültü koptu ve sonra bu vergi kadük oldu, tablodan da gözüküyor, tahsilat sıfır.

Dolaysız vergileri arttırmak istiyorsanız, anlıyorum, yüksek oranlı gelir ve kurumlar vergisinin ters teşviklere neden olabileceğini, emek arzını olumsuz etkileyebileceğini düşünebilirsiniz, akım gelirler üzerine değil de stok varlıklar üzerine vergi salmayı tercih edebilirsiniz, tartışılır ama tamamen haksız da sayılmazsınız.

Peki öyleyse neden değerli konut vergisini dahi uygulayamıyorsunuz?

Vergilemede çok eski bir tabir vardır, “zaten kümesteki tavuğu yolmak”, kimin gelir vergisini yükselteceksiniz, Türkiye’de vergi ödemeyen o kadar iş adamı, beşli çete ortağı, rantçı varken Gönenç Gürkaynak, yani bir avukat, on birinci sıradadır, Gürkaynak’ın mı vergisini yükselteceksiniz?

‘ZATEN KÜMESTEKİ TAVUĞU YOLMAK’

Bunu yapacak dahi siyasi gücünüz yoksa vergi sistemi içinde dolaysız vergileri nasıl arttıracaksınız?

Vergilemede çok eski bir tabir vardır, “zaten kümesteki tavuğu yolmak”, kimin gelir vergisini yükselteceksiniz, Türkiye’de vergi ödemeyen o kadar iş adamı, beşli çete ortağı, rantçı varken Gönenç Gürkaynak, yani bir avukat, on birinci sıradadır, Gürkaynak’ın mı vergisini yükselteceksiniz?

2025 senesinde yaklaşık on trilyon TL vergi tahsilatı yapılacaktır ama bu büyüklüğün üçte biri kadar, üç trilyon TL vergi harcaması yapılacaktır yani yasal olarak üç trilyon TL vergiden vazgeçilecektir, bu üç trilyon TL’lik vergi harcamasının sadece çok küçük bir bölümü engellilerin, gazilerin, şehit yakınlarının vergileridir, vergi harcamalarının kısm-ı azamı rant aktarımıdır, vergi harcamalarını böyle dizayn et, sonra da dolaysız vergilerin payını arttırarak vergi adaletinden bahsedeceksin, gerçekten güldürmesinler bizi.

Şunu da çok net ifade edeceğim, etki analizi yapılmadan ve sonuçları kamuya açıklanmadan vazgeçilen her kuruş vergi yani vergi harcaması yolsuzluktur, gerçek bir hukuk devletinde soruşturma konusudur ve öyle olmalıdır.

Evet, bir firma şu kadar vergi harcaması karşılığında şu kadar yüksek teknoloji üretecekse bu vergi harcaması meşruiyet kazanabilir ama gerçekleşme sonuçları kamuoyu ile paylaşılmalıdır.

Bu paylaşım hemen geçtiğimiz senelere yönelik de kamuoyu ile paylaşılmalıdır.

Bunlar yapılmadan dolaysız vergilerin payını yükselteceğim demek sadece ucuz popülizmdir.          

 

Yazarlar sayfasını izyeret ettiniz mi?
VergiMehmet ŞimşekgRİ lİSTE

Yorum Yazın

Eser Karakaş
    Eser Karakaş

    Bizi Takip Edin
    Facebook
    X (Twitter)
    Instagram
    Linkedin
    Mastodon
    Bluesky
    Köşe Yazarları
    Armağan Öztürk
    Armağan Öztürk CHP’nin AKP ile müzakere yapma zorunluluğu
    Kübra Evliyaoğlu
    Kübra Evliyaoğlu Aynı nehrin kuyusu: Sonsuz döngüler
    Başak Yağmur Eray
    Başak Yağmur Eray Duvarlarda Mualla, küpürde direniş
    Bilgehan Uçak
    Bilgehan Uçak Economist Konferansı’ndan 
    Beril Esra Atahan
    Beril Esra Atahan Bazen cennet, bazen cehennem: Bipolar biriyle ilişki yaşamak 
    Hakan Tahmaz
    Hakan Tahmaz Yargı eliyle silkelenen CHP ve muhalefet
    Çağhan Uyar
    Çağhan Uyar Hiçbir şey olmasa da bir şeyler olmuştur zihniyeti
    Akın Özçer
    Akın Özçer Anayasa referandumu
    Zana Gümüş
    Zana Gümüş Strazburg’da boş bırakılan koltuk
    Emir Berke Yaşar
    Emir Berke Yaşar CHP'nin olmadığı bir Türkiye, doğal kaynakları olmayan bir Rusya'dır
    Eser Karakaş
    Eser Karakaş Erdoğan’ın büyük siyasi gafı: “CHP Ankara merkezli siyaset yapmalı”
    Mustafa Ergen
    Mustafa Ergen Dijital uçurum 2.0: Yeni sömürgeciliğin veri kolonileri
    Yüksel Işık
    Yüksel Işık Sarı öküzler çoğalmadan…
    Murat Kartalkaya
    Murat Kartalkaya Kalbimizi kıra kıra!
    SON GELİŞMELER
    İhraç edilen teğmenlerin avukatlardan açıklama
    İhraç edilen teğmenlerin avukatlardan açıklama
    Saadet Partisi Genel Başkanı Mahmut Arıkan, Yalova'da tersane işçileriyle bir araya geldi
    Saadet Partisi Genel Başkanı Mahmut Arıkan, Yalova'da tersane işçileriyle bir araya geldi
    MSB kararını açıkladı: Teğmenler TSK'dan ihraç edildi
    MSB kararını açıkladı: Teğmenler TSK'dan ihraç edildi
    DEM Parti İmralı Heyeti’nden Pervin Buldan, DTK Eş Başkanı Leyla Güven’i cezaevinde ziyaret etti
    DEM Parti İmralı Heyeti’nden Pervin Buldan, DTK Eş Başkanı Leyla Güven’i cezaevinde ziyaret etti
    instagram gel gel
    Yeni Arayış
    KünyeGizlilik PolitikasıE-BültenRSSSitemapSitene EkleArşiv
    SOSYAL MEDYA BAĞLANTILARI
    FACEBOOKTWITTERINSTAGRAMLINKEDIN

    Yeni Arayış | Onemsoft Haber Yazılımı