Bir deli kuyuya taş attı

Global kararsızlık piyasaların aylık, haftalık değil günlük sert dalgalanmasına yol açacak gibi duruyor. Hisse senedi yatırımcısı ne yapsın mesela? Almanya’nın savunma ve alt yapı harcamalarını artıracağı haberine göre hisse senedi mi alsın yoksa; ticaret savaşının ekonomik daralma yaratacağına ve ABD’nin AB’ne uygulayacağı gümrük vergileri haberine inanıp hisse senedinden uzak mı dursa?! Gel de karar ver.

Murat Kartalkaya

Dünya 2025 yılında rahat edeceğinin hayalini kuruyordu. Euro Bölgesi Şubat ayı enflasyonu da beklenildiği gibi düşük geldi ve %2 hedefi bir parmak ileride. ABD’de enflasyon düşüyordu. 2025 ile birlikte enflasyon hedefleri tutturulacak, major merkez bankaları faiz indirimlerini bitirecek ve yavaş yavaş büyüme başlayacaktık. Bir deli gelip kuyuya taş attı.

Dünyada gündem; Trump’ın Zelensky’yi azarlayıp AB’ni tarifelerle tehdit etmesi sonrası başta Almanya olmak üzere AB’nin; “ABD ye ihtiyacımız yok. Biz Ukrayna’yı da kendimizi de koruruz” diyerek savunma sanayine ağırlık vermesi, sıkı para politikasını gevşetmesi tüm piyasa ve finansalları salladı.

Avrupa soğuk savaştan beri en yüksek savunma sanayi harcamalarına hazırlanıyor. Hem Almanya’nın hem Euro Bölgesinin 2025 yılı büyüme hedefleri hemen yukarı tırmandı. Tahvillerine ise satış gelerek faizleri yükseltti.

Trump, Kanada, Meksika ve Çin’e tehditlerini uygulamaya başladı. Karşılıklı tarife tehditlerinin global ticareti ve büyümeyi olumsuz etkilyeceği aşikar.

Global kararsızlık piyasaların aylık, haftalık değil günlük sert dalgalanmasına yol açacak gibi duruyor. Hisse senedi yatırımcısı ne yapsın mesela? Almanya’nın savunma ve alt yapı harcamalarını artıracağı haberine göre hisse senedi mi alsın yoksa; ticaret savaşının ekonomik daralma yaratacağına ve ABD’nin AB’ne uygulayacağı gümrük vergileri haberine inanıp hisse senedinden uzak mı dursa?! Gel de karar ver. Artan gümrük tarifeleri ile global ekonomi daralırsa ve ABD vergileri artarsa bunun ABD’ye zararı olacaktır tabi. ABD hisse senedi alınır mı ki?!

Türkiye’de gündem;

Tüik Şubat 2025 tüfesini açıkladı. Aylık %2.27, yıllık ise %39,05. Şubat ayı Üfe verileride düşük geldi. Aylık %2,12, yıllık %25,21. Eh güzel işte! Hemen MB faizi 250 baz puan düşürdü beklenildiği gibi. Artık faiz %42,5. Ohhh!

İşler durdu; Daha önce esnafın, sanayicinin yılbaşından beri “işler çok durdu” diye söylendiğini yazıyordum. Geçen hafta otomobil ve hafif ticari araç satışının ciddi anlamda daraldığı açıklandı. Özellikle ticari hafif araç satışı bir önceki yıla göre %30 daralmış. Bazı uzmanlar ticari araç satışındaki çakılışın piyasaların da çakılışı olacağını iddia ediyorlar. Benim iki aydır şahit olduğum havayı düşündüğümde haklı olabilirler doğusu.

Lüks otomobil satışlarında azalış değil yine artış var. Çok şükür Akp iktidarında zengin, zenginliğini katlarken, orta direk diye bir şey kalmadı. Zenginler, fakirler ve insan gibi yaşayamayanlar var artık ülkede. İlginç olan ise AKP ye en çok oy verenlerin üçüncü gruptan çıkması.

MB kararları; MB, bankaların aylık yabancı para cinsinden kredi artış üst limitini %1 den %0,5 e düşürdü. Bu durum bazı bankaların müşteri kredi taleplerini geri çevirmesi sonucunu yaratınca kamuoyunda “bankalar kredi vermiyor” diye geçici bir paniğe sebep oldu. Diğer yandan ihracatçıların ihracat bedellerinin %30 unu MB satma zorunlulukları %25 e çekildi. Bu durum normalleşme diye alkışlanıyor. Yahu anormalleşme olurken neredeydin!

28.02.2025 TCMB ve BDDK verilerine göre;

Yabancı portföy; ilgili hafta sakinlik devam etti. Yabancılar yılın ilk iki ayını, hisse senedinde 222 milyon dolarlık ve tahvilde 2,2 milyar dolarlık net alış yaparak kapadılar.

MB ve DTH; MB’nın her üç rezervi de ilgili hafta da gevşedi. İki haftalık gevşeme her üç rezervde de 10 milyar dolar civarında. “Faizi indirin, canımızı sıkmayın” dediler resmen. DTH hesaplarında ilgili hafta 3 milyar dolarlık TL ye dönüş olsa da Şubat ayı 7 milyar dolar artış ile kapandı.

Geçen hafta; “Öcalan çağrısı ve PKK nın vereceği olumlu yanıt endeksi 9900-10300 arasına geri taşıyabilir ama kalıcı olmaz” tahmininde bulunmuştum. 10500 puandan kapadı. Bu hafta 10350 puan üstünden kapayabilecek mi bakalım? 10150 puanı destek yapmaya çalışıyor. Geçen haftaki hacim de fena değildi. Ama yabancısız zor halen!

YABANCISIZ ZOR HALEN

Krediler; ilgili hafta kredi kullanımı normal seyir etti. Faizleri sakindi. Üç aylık ortalama mevduat faizi ve bireysel ortalama kredi faizleri hafif yükselirken ortalama ticari kredi faizleri %48,50 seviyesine gevşedi. Bileşik faizinin %50 üstünde olması krediye çekicilik sağlamıyor. Mart başı yapılan MB faiz indirimin etkisi iki hafta sonra biraz daha faizleri geri çekebilir.

Dünya emtia endeksi; Bir ay önce; “bir müddet 103 puan ile 107 puan arasında oyalanacaktır. Sonraki hedefi 110 puan olacaktır sanırım” tahmininde bulunmuştum. Geçen haftayı 103 puandan dönerek 104 puan üstünden kapadı.

Dolar/TL; Bu hafta 36,30 ile 36,70 lira arasında kalacağını tahmin ediyorum. Hareketini euro/usd paritesi etkileyebilir.

ABD 10 yr tahvil; Geçen hafta “yeniden %4,30 üstüne çıkamazsa hedef %3.95 olur” tahmininde bulunmuştum. %4.30 üstünü denediyse de başamadı ve haftayı %4.10seviyesinden kapattı.

Eur/Usd; Ben dahil epeyce insanı şaşırtı sanırım. Hem 1,0470 hem 1,0635 dirençlerini tek seferde kırdı. Haftaya bir kar realizasyonu gelse de, 1.0635 altında kapanış yapmadığı müddetçe hedefi 1,14 ama 1,0870 direnci var. Hele 1,1075 direnci bayağı zorlu.

Bist100; Geçen hafta; “Öcalan çağrısı ve PKK nın vereceği olumlu yanıt endeksi 9900-10300 arasına geri taşıyabilir ama kalıcı olmaz” tahmininde bulunmuştum. 10500 puandan kapadı. Bu hafta 10350 puan üstünden kapayabilecek mi bakalım? 10150 puanı destek yapmaya çalışıyor. Geçen haftaki hacim de fena değildi. Ama yabancısız zor halen!

Altın; 2980 ile 2830 dolar arasında sıkışacak gibi.

Ham ve brent petrol; Mayıs 2021 ayından beri 66 dolar altında kalmayan ham petrol fiyatları yeniden bu seviyeleri gördü. Aşağı kırılır mı, zor bence. Dünya pandemi dönemindeki gibi bir durgunluk bekliyor demek olur bu? Aynı şey brent petrolde de geçerli. Mayıs 2021 tarihinden beri 71 dolar altında kalmıyordu. Bir hafta kalsa bile ikinci hafta yukarı atıyordu. Geçen haftayı 70 dolardan kapadı. Bu hafta önemli…