Türk Bankaları fosil yakıtları finanse ediyor

Ekoloji yazarı Pelin Cengiz Türkiye’deki 17 bankanın fosil yakıt projelerini finanse ettiğini öne sürdü.

Yeni Arayış

İklim değişikliğiyle mücadelede karşımıza çıkan olağan şüphelilerin kömür, gaz, petrol başta olmak üzere fosil yakıt endüstrisi, onun ardından da demir-çelik, otomotiv ve madencilik gibi karbon emisyonu yüksek sektörleri olduğunu dile getiren Pelin Cengiz, finans ve bankacılık sektörlerinin de fosil yakıt endüstrisi kadar önemli olduğunu belirtti.

Pelin Cengiz son yazısında; banka müşterilerinin, birikimlerinin gelecek nesillere yaşanılabilir bir dünya bırakmak için kullanılmasını talep etme hakkı var. Bireyler, bankalarının iklim krizini fonlamasını durdurabilecek güce sahip. Yurttaşlar, birikimleriyle hangi projelerin fonlandığının hesabını bankalardan sorabilme hakkına sahip olduğunu ancak Türkiye’de giderek derinleşen ekonomik kriz ve geçim derdi yurttaşın bu tür talepleri gündeme getirmesinin önünde çok büyük bir engel oluşturduğuna değindi.

17 banka fosil yakıt projelerini desteklemeye devam ediyor

Cengiz’in yazısında konu ettiği, “Türkiye’deki Bankaların İklim Değişikliğine Yaklaşımı” başlıklı rapora göre; toplam sektör aktifleri içinde yüzde 62 paya sahip olan 20 banka, risk yönetiminde iklimle bağlantılı riskleri dikkate alıyor ve 12 tanesinin (yüzde 46) bu yönde yazılı bir stratejisi ve politikası var. Ancak sadece 5 banka (yüzde 23) söz konusu risk yönetiminde bir karbon fiyatını kullandığını ya da referans aldığını ifade etmiş görünüyor.

Cengiz rapora; “Fosil yakıtlar özelindeki bulgular, bankacılık sektörünün fosil yakıtlar konusundaki risk algısının yüksek olduğuna işaret ediyor. Geçiş riskleri açısından “yenilenebilir olmayan enerji” sektörü, 13 banka (yüzde 49) tarafından en riskli ilk 5 sektör arasında sıralanmış. Söz konusu sektörü risk bakımından ilk sırada değerlendiren 5 bankanın toplam aktif payı ise yüzde 27.

Altı banka fosil yakıt yatırımlarından çekildi

Diğer sektörlere göre daha riskli görülen fosil yakıt sektörlerine bankalarca kullandırılmış ticari ve kurumsal nakdi krediler 2022 yılı sonu itibarıyla toplam kredilerin yüzde 2’sine (151 milyar TL) denk gelen bir hacimde olduğu raporlanıyor.” ifadeleriyle dikkat çekiyor.

Cengiz’in aktardığı bilgilere göre; sadece altı banka kömür yatırımlarından tamamen çıkma kararı aldı. Bu bankalar arasında Akbank (2040), Garanti BBVA (2040), Türkiye İş Bankası (2040), QNB Türkiye (2030) ve Türkiye Ekonomi Bankası (2030) ve Türkiye Sınai Kalkınma Bankası (2035) yer alıyor.

Yazının tamamını okumak için tıklayınız.