GLP-1 hormonları ve zayıflama: Mucize mi?

GLP-1 (Glucagon-Like Peptide-1), bağırsaklarda salınan ve iştahı, kan şekeri dengesini ve mide boşalmasını doğrudan etkileyen bir hormondur. Yemek yediğimizde, özellikle karbonhidrat ve yağ içeren bir öğün sonrası salınır.

Eda Aygan

GLP-1 analogları (örneğin semaglutid içeren Ozempic, Wegovy gibi ilaçlar) hekim kontrolünde zayıflama amaçlı kullanılabiliyor. Ancak bu ilaçlar kilo verme aracı değil, diyabet tedavisinin bir parçası olarak geliştirilmiştir. Son yıllarda zayıflama için popülerleşse de, bilinçsiz kullanımı ciddi sağlık riskleri doğurabilir.

GLP-1 Nedir?

GLP-1 (Glucagon-Like Peptide-1), bağırsaklarda salınan ve iştahı, kan şekeri dengesini ve mide boşalmasını doğrudan etkileyen bir hormondur. Yemek yediğimizde, özellikle karbonhidrat ve yağ içeren bir öğün sonrası salınır.

GLP-1, beynimize şu mesajı verir: “Tokum, artık durabilirim."

GLP-1’in vücut üzerindeki etkileri kilo kontrolü için altın değerindedir:

İştahı azaltır
Mide boşalmasını yavaşlatır (daha uzun süre tok kalma)
İnsülin salınımını artırır, glukagonu baskılar (kan şekeri dengesi)
Beyindeki tokluk merkezini aktive eder

Kısacası: Az yeme – yavaş acıkma – dengeli şeker – daha az yağ depolama

Ozempic, Wegovy ve GLP-1 İlaçları Neden Popüler Oldu?

Son yıllarda zayıflama amacıyla kullanılan bazı ilaçlar (örn. semaglutid içeren Ozempic, Wegovy) aslında tip 2 diyabet için geliştirilmiş, ama GLP-1’i taklit eden moleküllerdir.

Bu ilaçlar sayesinde insanlar:

· Daha az yiyor

· Daha geç acıkıyor

· İştah üzerinde kontrol kazanıyor.

Ancak, bu ilaçlar mucize değil. Ciddi yan etkileri olabilir.

GLP-1 İlaçları Kullanmanın Riskleri ve Yan Etkileri

GLP-1 analogları (örneğin semaglutid içeren Ozempic, Wegovy gibi ilaçlar) hekim kontrolünde zayıflama amaçlı kullanılabiliyor. Ancak bu ilaçlar kilo verme aracı değil, diyabet tedavisinin bir parçası olarak geliştirilmiştir. Son yıllarda zayıflama için popülerleşse de, bilinçsiz kullanımı ciddi sağlık riskleri doğurabilir.

Yaygın Yan Etkiler

· Bulantı, kusma, mide yanması

· İshal veya kabızlık

· İştahsızlık (aşırıya kaçan şekilde)

· Baş dönmesi, halsizlik

Ciddi Riskler

· Safra taşı oluşumu

· Pankreatit riski (pankreas iltihabı)

· Böbrek fonksiyonlarında bozulma

· Tiroid tümörü riski (hayvan deneylerinde görülmüş, insanlar için net değil ama uyarı var)

· Kas kaybı (özellikle hızlı kilo verenlerde)

· Psikolojik etkiler: Yemekle ilişki bozulabilir, yeme bozukluklarını tetikleyebilir.

GLP-1 Salınımını Doğal Yollarla Artırmak Mümkün mü?

Evet, bazı besinler ve yaşam tarzı değişiklikleri GLP-1 salınımını artırabilir:

Lifli besinler → özellikle fermente lifler (yulaf, elma, enginar)
Protein içeren öğünler → yumurta, yoğurt, baklagil
Zeytinyağı ve avokado gibi sağlıklı yağlar
Fiziksel aktivite → insülin hassasiyetini artırır, GLP-1 cevabını güçlendirir
Yeterli uyku → hormon dengesi doğrudan etkilenir

GLP-1, vücudun kendi tok tutma hormonudur ve onu doğru çalıştırmak hormonal kilo direnci yaşayan bireyler için anahtardır.
Popüler ilaçlar bu sistemi dışarıdan taklit ederken, biz diyetisyenler olarak bunu besinle, yaşam tarzıyla ve bilinçli planlamayla içerden destekleyebiliriz.