FED faiz indirimi; ABD imalat sanayinde altı aydır üst üste daralma yaşanıyor. Temmuz ayında iş ilanları son on ayın en düşük seviyesini gördü. Haftalardır belirttiğim gibi ekonomik yavaşlama ve istihdam azalışı ABD yi her geçen gün daha rahatsız ediyor.
Trump, vergi kamçıları ile alllak bullak ettiği ekonomiyi göz ardı edip artan işsizliği ve üretimdeki daralmayı göstererek FED in faiz indirimine gitmesini bir kez daha yineledi. Ardından Cuma günü beklenti altında gelen tarım dışı istihdam verileri ve %4,2 den %4.3 e çıkan işsizlik verileri Trump’ın elini güçlendirdi. FED bu ay faiz indirimi yapacak gibi. 25 baz bekleniyor ama 50 baz bekleyenlerde türemeye başladı.
Trump’ın dünyayı kutuplaştırma isteği yanıt buluyor gibi. Hindistan, Trump’a meydan okuyorak Çin ve Rusya’ya yakınlaşmaya devam ediyor. İngiliz ABD nin ve İngiliz Hindistan’ının böyle didişmesi bana çok gerçekçi gelmiyor doğrusu. Şimdilik görüntü bu.
Türkiye’de büyüme ve enflasyon; Türkiye ekonomisi yılın ikinci çeyreğinde beklentilerin çok üstünde, %4,8 büyüdü. Tarım daralmaya devam ediyor, sanayi durgunlukta, inşaat yeniden yükselişe geçince tablo pembeleşmiş. Finans ve hizmet sektörü pembeliği artırmış.
Diğer yandan TÜİK Ağustos 2025 enflasyon verilerini açıkladı. Tüfe, %2,04, Üfe ise %2,48 artış gösterdi. Enflasyon verileri de beklentilerden yüksek geldi. İktisata yeni doktrinler kazandırma hevesimiz devam ediyor. Şimdi de ekonomik büyümeye devam ederek enflasyonu düşürmeye çalışıyoruz.
Kurumsal, mali, yapısal reformu bırakın iyileştirme bile yapmıyoruz. Yüksek faize gelen rantiyeci gazı ile TL yi değerli tutuyoruz. İhracat patlıyor diye kendimizi kandırıyoruz. Patlayan filan yok ama çatlayan ihracatçı çok. Günü kurtarıyorlar, ihraç pazarlarını kaybetmemek için zararına üretim yapıyorlar. İthalat, perakende ve hizmet sektörü ile el ele yürüyoruz. İktisat, bu durumun sürdürülebilir olmadığını söylüyor ama Reis’den iyi bilemez tabi. Ekonominin uzmanı kendisi. Ağbal olmadı, Berat olmadı, Nurettin olmadı, Şimşek’de olmayacak bence. Uzman sorgulanmadığı müddetçe düzelmek zor.
TCMB faiz indirecek mi?
Vallahi hem büyüme hem enflasyon verileri beklentilerin çok üstünde geldi. Bu verilerle faiz indirimi yapmamak gerek diyor klasik iktisat. Üstüne üstlük bir de CHP İl yönetimine kayyum atandı, 15 Eylül’de büyük olasılık CHP genel kurulu iptal edilecek. Artan siyasi tansiyon piyasaları bozuyor. MB rezervlerini bu yüzden şişirdikçe şişirmişlerdi bakalım piyasaların gazını almaya yetecek mi bu rezerv?
Bu veriler ve olumsuz siyasi durum faiz indirimini engellemesi gerekir ama ben bu ay TCMB nın faiz indireceğine kesin olarak bakıyorum. İndirmezse MB başkanı kendini indirir diye düşünüyorum.
Reel sektör aslında dibi görmüş gibiydi. Herkes dipte günü kurtararak umudunu yeşertmeye çalışıyordu. Ticari kredi faizleri de zirvelerden gevşemeye başlamıştı. En kötü geride kalıyordu ki, siyasi tansiyon zıpladı yine.
Ekonomi yönetimi yan yollardan elini güçlü gösterme oyunlarına devam ediyor. Varlık fonu, Euro cinsinden tahvil ihraç etmeye başlamış. Resmi borç kaynaklarına girmeden, hazineyi yormadan döviz toplayacaklar. Kriz anında müdahale edecekler ama ekonomi yönetimi diyecek ki; “Ne Merkez Bankamız ne hazine müdahale etmiyor, piyasa kendi dengesini sağlıyor”. Resmi olarak görünmeyen ama ülkenin borcunu arka kapıdan artırmanın sonu pek hayırlı olmaz. 22 yılda arka kapı işlerini kaç defa denediler, hepsinde ülkenin zararı devasa büyüdü.
29.08.2025 BDDK ve TCMB verilerine göre;
Yabancı Portföy; ilgili hafta 140 milyon dolar hissede satış var. 11 Nisan 2025 tarihinden beri ilk satış haftası. Tahvilde 763 milyon dolar alış var. Yıl toplamında artıya geçtiler.
TCMB rezerv ve DTH; İlgili hafta MB nın üç rezervi de 2 milyar dolar civarında arttı. Geçen hafta CHP İl yönetimine kayyum atanması, rezervleri ne kadar eritti haftaya göreceğiz.
DT hesaplarında vatandaş 1,2 milyar dolar artarken kurumlar 4 milyar doları geçkin azalmış.
Krediler; İlgili hafta kredilerde üç hafta da bir yaşadığımız hacimsel artış olmuş. Ortalama üç aylık mevduat %50 üstünde, bireysel kredi faizleri %60 üstünde iken; ticari kredi faizleri Mart 2025 den bu yana %61 seviyelerini de görmüşken ilk kez %50 altına düştü.
Piyasalar;
Dünya emtia endeksi; Geçen hafta; “ 103 puan önemli bir direnç, burası kırılırsa yükseliş devam eder” tahmininde bulunmuştum. 103 puanı kırdı ama üstünde tutunamayıp gevşedi. 101,50 puana kadar geri çekilme sürebilir.
Dolar/TL; 41,80 direnç ve 41 lira destek. 41,35 civarından haftayı kapatır sanırım.
Eur/Usd; 1.1575 seviyesi üstünde iki aydır tutunuyor ve haftalık kapanışları bir aydır 1,1675 üstünde yapıyor. Teknik düzeltmesini yatay bantta tamamlayacak sanki. Bu hafta da 1,1575 ve 1,1530 destek. 1,1830 direnç.
ABD 10 yr tahvil; Geçen hafta; “ %4,15 görecek gibi duruyor” tahmininde bulunmuştum. Haftayı buranın altında kapadı. Yeni hedefi %4 ile %3,90 arası.
Dolar endeksi; 99,50 puan ile 96,75 puan arasında sıkışmaya devam. 97.75 puanda iyice sıkıştı. 96,75 eninde sonunda kırılacak.
Bist100; Siyasi tansiyonun artması yine en derinden borsayı vurdu. 10900 puan kuvvetli destek olmaya hazırlanıyordu ki, oranın altında kapandı. Dolar bazında 2,80 dolar seviyesinde kuvvetli direnç var. Burası kolay kırılacak bir yer değildi, siyasi tansiyon moralleri bozdu, 2,53 dolara kadar indirdi. Geçen hafta, herhangi bir olumsuzlukta 2,55 dolara kadar gevşeyebileceğini yazmıştım. Burası dayanmazsa 2,42 dolar kesin dayanır.
Altın ons; Bir aydır, “3500 doların üstünde haftalık kapanış yeni yükseliş başlatabilir” tahminimi yazıyorum. 3586 dolardan haftayı kapadı. Bu hafta bakalım 3500 dolar üstünde kalabilecek mi?! Piyasalarda 4000 dolar, 5000 dolar beklentileri iyice çoğaldı. Fed faiz düşürünce altın çoşacak beklentisi var.
Fed faiz yükseltince de altının düşmesi gerekiyordu ama düşmedi. Haziran 2022 den Eylül 2023 tarihine FED faizini %214 artırdı. %1,75 den %5,50 geldi faiz. 375 baz artı. Altın ise bu sürede %2 yükseldi. Eylül 2023 ile Temmuz 2024 arasında FED faizi zirvede değiştirmeden bıraktı. Aynı süre içerisinde altın %33 yükseldi. Temmuz 2024 den Temmuz 2025 arası Fed faizi %5,50 den %4,50 ye çekti. 100 baz gevşedi. Bu süre içinde de altın %34 yine yükseldi.
Fed faizi %1 daha aşağı çekince altın yine %34 yapıp 4800 dolar olur mu göreceğiz. Olursa “Fed faiz düşürdü diye altın çıktı” diyeceğiz. Yatay da kalır veya gevşerse; “FED faiz artırınca altın düşmemişti ki, faizi düşürünce yükselsin” diyeceğiz.
Gümüş; 40 dolar hem trend hem psikolijik dirençti. Haftayı 41 dolardan kapadı. Yükselişin devam etmesi için bu hafta 41 doların üstünde başlaması ve altına inmemesi gerekir. Kalamazsa 39,65 dolar ve 38,65 dolar destek.
Yorum Yazın