Daha çok yeni, Filenin Sultanları voleybolda dünya ikincisi oldular. Şampiyonluğu gerçekten pisi pisine kaçırdılar. Açıkçası bu maç, son sete kalmadan 4. sette bitmeli idi, olmadı. Ama başarı gerçekten çok büyük ve bu noktaya adım adım gelindi.
Ben bu yazıyı Pazar (14 Eylül) günü öğleden sonra yazıyorum. Akşam TSİ 21.00’de 12 Dev Adam Avrupa Şampiyonluğu için Almanya ile oynayacaklar: Basket millilerine büyük başarılar diliyorum, maçı kaybetsek bile. Ki, pek zannetmiyorum. Öyle olsa bile Avrupa ikincisi oluyoruz. Bu alanda da gelinen nokta, çok büyük bir başarı.
Voleybol ve basketbolda çok başarılıyız. Ve bu başarılar, artık biliyoruz ki, tesadüfi başarılar değil.
1956’da Macarları İstanbul’da 3-1 (Lefter 2, Metin 1, Puşkaş 1) yenişimiz için tesadüfi idi diyenler çoktur mesela.
Futbolda milli takımın, İspanya’ya Konya’da 6-0 mağlup oluşu, futbolu ister istemez voleybol ve basketbolun gerisine attı. Bu alanda da gelinen nokta, ülkemizdeki diğer branşların çok ötesinde. En son Avrupa futbol kupasında yarı final oynadık, Fenerbahçe Feyenord gibi Hollanda’nın ve Avrupa’nın en köklü takımlarından birine beş gol atabildi.
Maç mümkün olsa acaba Türk üniversiteleri, Hollanda üniversitelerine beş atabilirler mi? Hiç zannetmiyorum.
Bir ülkenin tüm kurumları arasında bir tür fizikteki bileşik kaplar sistemi çalışır. Bir kurumun diğer tüm kurumların önüne geçmesi çok kolay değildir. Ama bu üç spor branşımız, uluslararası hukuk devleti endeksinden de, basın özgürlüğü endeksinden de çok önünde. Yine üniversitelerimizin dünya sıralamasındaki yerleri malum. OECD PISA sıralamasındaki yerimiz ile mukayese bile etmiyorum.
Özetle durum şu: Voleybol ve basketbolda küresel mukayeseli durumumuz çok iyi, futbolda orta ama diğer tüm önemli küresel mukayeselere açık kurumlarda nal topluyoruz.
Önce spordan girelim, neden voleybol ve basketbolda çok iyi iken futbolda ortayı ancak yakalıyoruz? Keşke yargıda da, yükseköğretimde de ortayı yakalasak değil mi?
Çok boyutlu bir konu ama ben işe özetle, kendi penceremden bakacağım. Futbolda çok para dönüyor, çok paraya da paramafyatik ilişkiler nüfuz etmeye çalışıyorlar.
Türkiye Futbol Federasyonunun (TFF) başında bir beyefendi var, Trabzon başkanı iken kararlarını beğenmediği bir hakemi dört, beş saat hakem odasında esir aldı, Trabzon’un o dönemdeki valisi ve emniyet müdürü bu duruma MÜDAHALE EDEMEDİLER. En sonunda Erdoğan devreye girdi de hakem özgürlüğüne kavuştu. Ve başkan, bu olay nedeniyle ciddi bir ceza almadı, ödüllendirildi ve TFF’ye başkan seçildi. İşte size bir liyakat (!!!) örneği.
Fenerbahçe Başkanı Ali Koç bu hafta çok ilginç bir açıklama yaptı. Basından aynen aktarıyorum: “Ali Koç, Tedesco'nun imza töreninde konuştu: “Tek suçumuz şampiyon olamamak, onun da sebebi yönetim ya da transferler değil.”
Buram buram biz kokan bir açıklama. İşin başında Ali Koç var. Kaç senedir Fenerbahçe’nin başında ama Fenerbahçe’nin senelerdir şampiyon olamayışının nedeni hep “dış faktörler” (bir dış güçler demediği kalmış). Yöneticilerin, uygulanan politikaların hiç sorumluluğu yok, sorumlu hep başkaları. Hıristiyan kültürü medeniyetlerinin gelişmişliklerinin altında çok sayıda tarihi neden yanında muhtemelen dinî “mea culpa” (suç bende) anlayışı da vardır.
Türkiye dünya enflasyon şampiyonu ama Erdoğan’a sorarsanız bu işin sorumlusu yöneticiler ve bizzat kendisi değil (faiz neden enflasyon sonuç), hep dış güçler; Ali Koç da ne kadar, hatta fazlasıyla bizden biri değil mi?
Artık gelelim voleybol, basketbol ve hatta futbolun diğer yerli kurumlara oranla çok önde oluşunun nedenlerine ya da bu nedenlerden kanımca en önemlisine.
Bu spor branşlarının doğasında rekabet var. İç piyasada olmasa bile dış piyasada hem de çok sert var, 12 dev adam Yunanistan ile oynarken ve fark atarken hakemin başlangıç düdüğünden itibaren artık arkasında seyirci desteği dışında devlet desteği alamıyor, maçı alıyor, hatta fark atıyorsa el bilek gücü ile alıyor yani başka bir ifade ile liyakat ile alıyor. Rakip takım oyuncuları daha liyakatli ise de maçı kaybediyor, İspanya hezimeti gibi, yapacak bir şey yok.
Liyakat sorunu tespit edilen oyuncular takımdan eleniyorlar, daha liyakatliler onların yerlerini alıyorlar, daha nitelikli bir kadro oluşana, başarı gelene kadar.
Oysa, mesela hukuk devletinde, yargıda. Anayasanın amir maddelerini siyasal direktifler doğrultusunda uygulamayan hakimleri sistemden dışlayacak mekanizmalar yok, çünkü rekabet yok, sporda pozitif seleksiyon varken yargıda mesela negatif seleksiyon egemen, rekabet yoksa liyakatte gelmiyor, gelmesi için bir neden de yok, böylece küresel hukuk devleti endeksinde 142 ülke arasında 126. Sıradayız. İlk bin üniversite arasında tek, tük kurumumuz var, olanları da baltalıyoruz. Kanıt Boğaziçi.
Futbolda İspanya’ya 6-0 yenildiğimiz günün sabahında Spor Bakanı “Türkiye futbolda dünyanın en başarılı ülkeleri arasında” diyemiyor, çok ister ancak eskiden bir slogan vardı, “tabelaya bak, tabelaya bak” diye. Ama hakimler Anayasa maddelerini uygulamadığında Adalet Bakanı her gün, günde iki defa “Türkiye bir hukuk devletidir “ diyebiliyor. Çünkü rekabet yok, liyakatsizlik elimine olamıyor.
Bir hukuk devleti milli takımı düşünün, orta sahada bugünlerde adı basında çok geçen bir savcı var, her batı ülkesi bize İspanya tarifesi uygular kesinlikle sahada.
Hatta süper devlet adamlarımız küresel mukayeseli endeksler için “Bunları Türkiye düşmanları hazırlıyor” bile diyebiliyorlar.
Nal topladığımız bu alanlara nasıl rekabet ve liyakat getirilebilir, herkesin çok iyi düşünmesi gereken bir konu.
Yorum Yazın