MENU
  • ÇEVİRİ
  • YORUM
  • YARGI KRİZİ
  • PİYASALAR
  • GÜNDEM
  • DÜNYA
  • EDİTÖRDEN
  • SPOR
  • KÖŞE YAZILARI
  • DOSYA>Seçimin Ardından
  • GENEL
  • KİTAP
  • DOSYA>Avrupa'nın Seçimi
  • DOSYA>Emekliler
  • YAZARLAR
  • FOTO GALERİ
  • WEB TV
  • ASTROLOJİ
  • RÜYA TABİRLERİ
  • HABER ARŞİVİ
  • YOL TRAFIK DURUMU
  • RÖPORTAJLAR
  • Künye
  • Gizlilik Politikası
  • E-Bülten
Yeni Arayış
Yeni Arayış
Yeni Arayış
  • ANA SAYFA
  • KÖŞE & YORUM YAZILARI
  • GÜNDEM
  • KATEGORİLER
    • SİYASET
    • EKONOMİ
    • DIŞ POLİTİKA
    • KÜLTÜR SANAT
    • HUKUK
    • TEKNOLOJİ
    • PSİKOLOJİ
    • FELSEFE
    • KENT
    • EDEBİYAT
    • SAĞLIK
    • ASTROLOJİ
    • GEZİ
    • SÖYLEŞİ
    • EKOLOJİ
    • MEDYA
    • EĞİTİM
  • KÜNYE & İLETİŞİM
Kapat
estheteclinic haber üstü reklam

Neşenin felsefesi

Ana SayfaFelsefeNeşenin felsefesi
Neşenin felsefesi

Neşenin felsefesi

06 Nisan, 2024, Cumartesi 21:30
  • yazdıryorum yazfont küçültfont büyüt
Yeni Arayış
Yeni Arayış
Spinoza, varlığımızı sürdürme çabamızı conatus olarak adlandırdı. Marifet conatusumuzu güçlendirmek için yaşamda bizi daha canlı ve neşeli olanı seçebilmekti. İnsan doğasına ne kadar uygun davranırsa o kadar neşe hisseder diyordu Spinoza.Varoluşçu filozof Kierkegaard Kahkaha Benden Yana adlı kitabında şöyle yazar: Az önce insanların neşesine neşe kattığım bir partiden geldim; dudaklarımdan nükteler döküldü, herkes güldü ve bana hayran kaldı -fakat ben ayrıldım- bu çizgi dünyanın yörüngesi kadar uzun olmalı --------------ve kendimi vurmak istedim.[1] O, çelişki içindeydi; bir an neşe ve kahkaha içinde kalsa da eninde sonunda varoluşsal bir sıkıntıya doğru sürükleniyordu.Neşe bir varoluş hali olabilir mi? Hayat, bizi oramızdan buramızdan çekiştirirken sıkıntı bir anda çökünce, o kıpır kıpır biraz da haylaz neşeli çocuk olarak kalmak mümkün mü? Neşe deyince aklıma çocuklar geliyor heyecanlı meraklı, gülümseyen yüzleri ile. Korkuları anlık, sevinçleri baki sanki. Ağladıklarıyla gülmeleri bir oluyor. Ama zamanla her çocuk değişiyor, yetişkinlik kaçınılmaz kader. Atlas’ın sırtına vurulan yük insanın da sırtında: İçine girilen şablonlar ve artık çocuk olmadığımızı hatırlatanlar...Büyümek zorunda kalınca sanki neşe de ölmek zorunda. Ciddi adamlar ve kadınlar öyle çok gülmezler değil mi? Büyü de gel çocuk diyen şarkı fonda çalarken neşe yitip gitmeye başlar.
Kendi cemaatinden daha yirmilerinde kovulan Spinoza, kendi insanlarınca sürgün edildi. Beş parasızdı. Henüz 44 yaşındayken muhtemelen mercek işlemekten dolayı akciğer yetmezliğinden öldü. Onu tanıyanların söyledikleri tek şey: Mutlu Spinoza idi. Spinoza yaşamdaki en büyük kusursuzluğun neşe olduğunu söylüyordu.

SPİNOZA EN BÜYÜK KUSURSUZLUĞUN NEYE OLDUĞUNU SÖYLÜYORDU

Kendi cemaatinden daha yirmilerinde kovulan Spinoza, kendi insanlarınca sürgün edildi. Üstüne üstlük beş parasızdı. Düşüncelerini özgürce ifade etmek için üniversitedeki profesörlük teklifini reddetti. Gözlük camı yaparak yaşamını kazanıyordu ama düşünmeyi ve yazmayı hiç aksatmadı. Henüz 44 yaşındayken muhtemelen mercek işlemekten dolayı akciğer yetmezliğinden öldü. Yatağı, elbisesi ancak cenaze masraflarını karşılıyordu. Onu tanıyanların söyledikleri tek şey: Mutlu Spinoza idi. Spinoza yaşamdaki en büyük kusursuzluğun neşe olduğunu söylüyordu: Neşe sonsuz mutluluğun kapısını aralayan şeydi. İnsan neşeyi kazandığında olduğundan daha büyük bir şey oluyordu.Spinoza, varlığımızı sürdürme çabamızı conatus olarak adlandırdı. Marifet conatusumuzu güçlendirmek için yaşamda bizi daha canlı ve neşeli olanı seçebilmekti.  Eğer bir kişi conatus’unu başarılı bir şekilde gerçekleştirebilirse neşe de peşi sıra gelirdi. İnsan doğasına ne kadar uygun davranırsa o kadar neşe hisseder diyordu Spinoza.
Şu anda şu satırları okuyorsanız, var olma çabanızı sürdürmektesiniz demektir. Ama tek başına bu da yetmiyor. Bilincin gelişmesine yönelik çabanın da hakkını vermek zorundayız ki o neşeli hali yakalayabilelim.

BİLİNCİN GELİŞMESİNE YÖNELİK ÇABANIN HAKKINI VERMELİYİZ

Şu anda şu satırları okuyorsanız, var olma çabanızı sürdürmektesiniz demektir. Ama tek başına bu da yetmiyor. Bilincin gelişmesine yönelik çabanın da hakkını vermek zorundayız ki o neşeli hali yakalayabilelim. Spinoza, her şeyin gücü oranında varlığını sürdürdüğünü anlatır. Peki gücümüzü nasıl arttıracağız? Ethika adlı kitabında gücü arttırmak için aklın kullanımı şart koşar panteist Spinoza. Akıl, insanın bitmek bilmeyen tutkularına tek ket vuracak olandır. Akılsız insan arzularına teslim, neşeyi kaybetmeye hazırdır. Gücü arttırmak için erdemleri baş tacı etmeli! Adil ol, dürüst ol ve cesaretli ol. Spinoza neşeye giden kaldırım taşlarını erdemlerle donatır. Sokrates’ten Platon ve Aristoteles’e filozoflar erdemli olmanın önemine işaret ettiler. Ölçülü olmak, kötüyü iyiden ayırt etmeyi bilmek gerekirdi erdem için.Özetle sadece nefes almak değildir varolma çabası, üzerine etkinleştirilen edimlerle güçleniriz. Conatus arttıkça neşe de artar. Arkasından özerklik ve bağımsızlık gelir. Tüm bunlardan önceyse nefes alışverişlerimizi duyabilmek, hislerimizle bağlantımızı yitirmemek ve bedenimize yabancılaşmamak gerekiyor. Farkında kalarak adım adım neşeye...Yaşasın conatusumuz![1]Kahkaha Benden Yana, Ayrıntı Yayınevi, 2000, s.32
Yazarlar sayfasını izyeret ettiniz mi?

Yorum Yazın

e-bülten sağ blok
Yeni Arayış
    Yeni Arayış

    Bizi Takip Edin
    Facebook
    X (Twitter)
    Instagram
    Linkedin
    Mastodon
    Bluesky
    Köşe Yazarları
    Murat Aksoy
    Murat Aksoy Şirin: Bu kitabı alamayacak babalara ücretsiz ulaştırmak istiyorum
    Bahattin Yücel
    Bahattin Yücel İsrail-İran ve Ortadoğu
    Burak Can Çelik
    Burak Can Çelik İsrail-İran geriliminde yeni perde: Son gelişmeler ve bölgesel yansımalar
    Tunay Şendal
    Tunay Şendal İsrail-İran Savaşı’nın dinamikleri ve Türkiye
    Mehmet Hasgüler
    Mehmet Hasgüler Bir AİHM kararı: Kara haber mi müjde mi?
    Gülseren Aydın
    Gülseren Aydın Meltem Arıkan oyunlarına feminist bakış
    Ali Kılıç
    Ali Kılıç BOP tıkır tıkır işliyor: Sessiz kartlar, derin hesaplar
    Hakan Şahin
    Hakan Şahin İsrail’in İran Saldırısı Türkiye’ye Neler Söylüyor?
    Korhan Gümüş
    Korhan Gümüş Yetimhane dünyanın en ilginç mimari koruma projelerinden biri olabilir
    Turgay Bozoğlu
    Turgay Bozoğlu Nükleer gölge ve ekonomik fırtına: Yeni bir krize hazır mıyız?
    Çağatay Arslan
    Çağatay Arslan Bir dostu ölü götürmek
    Bahar Akpınar
    Bahar Akpınar Penelope’nin örgüsünden bugünün kadınlarına: Oyalanmanın, hatırlamanın ve direnmenin ritmi
    Bekir Ağırsoy
    Bekir Ağırsoy 1988-89 En Güzel Futbol Sezonu(muz) (2): Başka türlü bir şey
    Hakan Tahmaz
    Hakan Tahmaz Ferdi Zeyrek’in cenaze töreninin çoklu anlamı 
    Burcu Ağca Karakaya
    Burcu Ağca Karakaya Kopya çekmedim, sadece kendi algoritmamı kullandım!
    Buse Ayazma
    Buse Ayazma Duygusal zekalarımız savaşsın isterdim ama…
    Betül Özdemir Güran
    Betül Özdemir Güran Ötekiyle aynı arasında nefes aralığı: Cehennemden aşka bir yolculuk
    Mesut Balcan
    Mesut Balcan Acının estetiği ve gerçekliği: Werther'den Müslüm Baba'ya uzanan çığlıklar ve acının ortak dili 
    SON GELİŞMELER
    İhraç edilen teğmenlerin avukatlardan açıklama
    İhraç edilen teğmenlerin avukatlardan açıklama
    Saadet Partisi Genel Başkanı Mahmut Arıkan, Yalova'da tersane işçileriyle bir araya geldi
    Saadet Partisi Genel Başkanı Mahmut Arıkan, Yalova'da tersane işçileriyle bir araya geldi
    MSB kararını açıkladı: Teğmenler TSK'dan ihraç edildi
    MSB kararını açıkladı: Teğmenler TSK'dan ihraç edildi
    DEM Parti İmralı Heyeti’nden Pervin Buldan, DTK Eş Başkanı Leyla Güven’i cezaevinde ziyaret etti
    DEM Parti İmralı Heyeti’nden Pervin Buldan, DTK Eş Başkanı Leyla Güven’i cezaevinde ziyaret etti
    instagram gel gel
    tanpınar haber altı
    Yeni Arayış
    KünyeGizlilik PolitikasıE-BültenRSSSitemapSitene EkleArşiv
    SOSYAL MEDYA BAĞLANTILARI
    FACEBOOKTWITTERINSTAGRAMLINKEDIN

    Yeni Arayış | Onemsoft Haber Yazılımı