MENU
  • ÇEVİRİ
  • YORUM
  • YARGI KRİZİ
  • PİYASALAR
  • GÜNDEM
  • DÜNYA
  • EDİTÖRDEN
  • SPOR
  • KÖŞE YAZILARI
  • DOSYA>Seçimin Ardından
  • GENEL
  • KİTAP
  • DOSYA>Avrupa'nın Seçimi
  • DOSYA>Emekliler
  • YAZARLAR
  • FOTO GALERİ
  • WEB TV
  • ASTROLOJİ
  • RÜYA TABİRLERİ
  • HABER ARŞİVİ
  • YOL TRAFIK DURUMU
  • RÖPORTAJLAR
  • Künye
  • Gizlilik Politikası
  • E-Bülten
Yeni Arayış
Yeni Arayış
Yeni Arayış
  • ANA SAYFA
  • KÖŞE & YORUM YAZILARI
  • GÜNDEM
  • KATEGORİLER
    • SİYASET
    • EKONOMİ
    • DIŞ POLİTİKA
    • KÜLTÜR SANAT
    • HUKUK
    • TEKNOLOJİ
    • PSİKOLOJİ
    • FELSEFE
    • KENT
    • EDEBİYAT
    • SAĞLIK
    • ASTROLOJİ
    • GEZİ
    • SÖYLEŞİ
    • EKOLOJİ
    • MEDYA
    • EĞİTİM
  • KÜNYE & İLETİŞİM
Kapat

Ekim’de konut satışları arttı sorun bakalım nasıl arttı?

Ana SayfaEkonomi̇Ekim’de konut satışları arttı sorun bakalım nasıl arttı?
Ekim’de konut satışları arttı sorun bakalım nasıl arttı?
16 Kasım, 2024, Cumartesi 07:25
  • yazdıryorum yazfont küçültfont büyüt
Çağatay Arslan
Çağatay Arslan

Konut satışlarının artması likit olarak duran servetin form değiştirmesinden başka bir anlam taşımaz. Türkiye’de parası olanlar paralarına para katmışken şimdi de yarattıkları bu servetlerini konuta dönüştürmektedir. Türkiye’de servet oligarşisi uzak değil sıcak tehdide dönmüştür.

Ekim ayını konut bayramı olarak ilan etmeye az kaldı. 165.000 konutun satıldığı (ve kaçınılmaz olarak alındığı) Ekim 2024’ü “return of the house” filminin fragmanı olarak izliyoruz.

Herkes son 22 ayın en yüksek konut satış rakamını kutlama peşinde. (22 ay iktidarda kalan cehapeyi kınıyoruz.)

Konut satışlarının geri dönüşünü faizlerin gerilemesinin habercisi olarak algılayanlar çoğunlukta. Faizler düşünce konutlar pahalanacak düşüncesiyle insanların konut almaya yöneldiğine dair bir genel kabul söz konusu oldu.

Konutun, sınırsızca metalaştığı ülkemizde paranın değersizleşmesine paralel olarak dolaysız bir yatırım aracına da dönüşmesi, AKP’nin inşaata dayalı anemik ekonomi sisteminin hem sonucu hem de varlık nedeni.

Türkiye’de şehirlerin sürekli büyüyen inşaat rantının siyasete oyun alanı açtığı oranda halkın belirli bir kısmıyla paylaşılması karşılıklı kazan kazan olgusunu besledi. Anadolu’nun nispeten az gelişmiş şehir merkezlerine bitişik köyler artık neredeyse tamamen yok oldu. Arsaya dönen tarlalar çok katlı konutlara ev sahipliği yaparken, eskinin köylüleri şimdi kiralarını hesaplayacak muhasebeci istihdamı derdinde. Okumayıp bir tarlanın başını bekleyenler köşeyi dönmüş durumda.

Bu fütursuz rant dağıtımının, şehir rantlarını belirli kesimlere istismar ettirmenin eskimeyen Türk sağının meşhur demagogu Demirel’inin “bize plan değil pilav lazım” tekerlemesinden yadigar kaldığını çok iyi biliyoruz.

Türk sağı inançları istismar ederek sağladığı krediyi planlı bir ekonomiye dönüştürmenin değil bu istismar siyasetini azamileştirmenin derdindedir.

2021 Ekonomik denemesinin, Mehmet Şimşek’in ifadesiyle “irrasyonel iktisadın” en önemi tehdidi bir servet oligarşisi oluşturmasıydı.

2021’in Türk Tipi Ekonomi denemesi istismarcı Türk sağının en son icadı Türk tipi başkanlık sisteminin dolaysız bir sonucu olmuştu. 2021 sonrasında Türkiye gelir eşitsizliği ile meşhur bir ülkeyken irrasyonel ekonomi, yeni bölüşüm dinamiğiyle bu sürece bir de servet eşitsizliği ekseni kattı.

Yüksek enflasyonla kopan fiyat dengeleri sadece halkın alım gücünü yerle bir etmedi barınma sorununu ve buna bağlı konuta ulaşımı da güçleştirdi hatta belli bir kesim için imkansız kıldı.

Konut fiyatlarındaki artışla beraber faizlerin de uçuşa geçmesi geçmişte uzun vadede ve düşük faizle borçlanarak bu denli astronomik düzeye gelmemiş fiyatlardan konut alımını toplum geneli için olası kılabiliyordu.

Türkiye’de Ekim’de konut alan 165.000 insanın harcadığı 528 milyar TL’nin %96’sının bu insanların önceden biriktirdiği 508 Milyar TL ile finanse edildiğini söylemek çok da hatalı bir hesaplama olmaz. Bu durumda konuta harcanan paranın %96’sı konutu alanların mevcut servetinden kullanılmış demektir. TÜİK verilerine göre 2013’de ipotekli konut satış oranı %40 idi. Söz konusu tarihte konut finansman oranı %75 idi.

BUGÜN PARASI OLMAYAN KREDİYLE DE EV ALAMAZ

Konut kredisinin nasıl ve ne şekilde yok olduğunu daha önce konu etmiştim. Yükselen fiyat ve faiz ortamında kredili konut almak neredeyse imkansız bir hal aldı.

Bugün bankaların en düşük Konut Kredisi faiz oranı aylık 2,99. 1 Milyon TL’lık bir kredi için bu ayda 29.900 TL ile başlayan faiz ödemesi demektir. Ana para geri ödemesini de eklediğinizde bu kredinin aylık taksiti 31.000 TL’yi bulmaktadır.

Çalışmalarına çok güvendiğim İstanbul Değerleme firmasının yaptığı hesaplamalara göre Türkiye’de ortalama konut fiyatı yaklaşık 3,2 Milyon TL.

165.000 konutu bu ortalama fiyatla çarptığınızda Ekim ayında satılan konutların parasal değeri 528 Milyar TL’yi bulmaktadır. Merkez Bankası istatistiklerine bakarsak Ekim ayı boyunca bankalarca kullandırılan konut kredisi tutarı haftada ortalama 4 Milyar TL artmış. 

Toplam yaklaşık 470 Milyar civarlarındaki bakiyenin %1’lik kısmının da ana para geri ödemesi olarak azaldığını göz önüne aldığımızda Ekim ayında kullandırılan yeni konut kredisi tutarının en iyimser tahminle 20-21 Milyar TL düzeyinde olduğunu söyleyebiliriz. TÜİK verilerine göre Ekim 2024’de ipotekli konut satış adedi ise 21.000 olarak gerçekleşmiş.  Bu durumda ortalama konut kredisi tutarı da 1 Milyon TL’nin biraz altında ve konut kredisi başına finansman oranı (LTV) ise %30 olarak hesaplanır.

Özetle; Türkiye’de Ekim’de konut alan 165.000 insanın harcadığı 528 milyar TL’nin %96’sının bu insanların daha önceden biriktirdiği 508 Milyar TL ile finanse edildiğini söylemek çok da hatalı bir hesaplama olmaz. Bu durumda konuta harcanan paranın %96’sı konutu alanların mevcut servetinden kullanılmış demektir.

TÜİK verilerine göre 2013’de ipotekli konut satış oranı %40 idi. Söz konusu tarihte konut finansman oranı %75 idi. Eğer 2013 koşulları geçerli olsa konut alanların harcadığı aynı 528 milyar TL’nin  %70’i mevcut birikimlerden kalanı banka finansmanı ile karşılanabilecekti. 

Sadece Konut Kredisi ile ev alan azalmadı. Konut kredisi kullanabilenler de ancak daha çok parası olanlar haline geldi.

2013’de konut kredisi kullananların cebinde çok daha az para vardı. Bugün parası olmayan krediyle de ev alamaz.

Türkiye’de 2013’den 2024’e ne değişti diye sorarsanız cevabı bu basit ama yakıcı hesaplamada gizlidir.

Konut satışlarının artması likit olarak duran servetin form değiştirmesinden başka bir anlam taşımaz. Türkiye’de parası olanlar paralarına para katmışken şimdi de yarattıkları bu servetlerini konuta dönüştürmektedir.  Türkiye’de servet oligarşisi uzak değil sıcak tehdide dönmüştür. 

Yazarlar sayfasını izyeret ettiniz mi?
Çağatay ArslanKonut

Yorum Yazın

Çağatay Arslan
Çağatay Arslan

Bizi Takip Edin
Facebook
X (Twitter)
Instagram
Linkedin
Mastodon
Bluesky
Köşe Yazarları
Ömer Terzi
Ömer Terzi Adaletin Nabzı: Murat Çalık Dosyası
Osman Erden
Osman Erden Osman Kavala’nın durumu bizi neden ilgilendiriyor?
Turgay Bozoğlu
Turgay Bozoğlu Tebrikler elitler, ‘harika’ adamınızı geri getirdiniz
Murat Aksoy
Murat Aksoy “Bir telefon kadar uzağım”
Tunay Şendal
Tunay Şendal Demokrasi mücadelesinin paydaşlığında muhalefet
Çağatay Arslan
Çağatay Arslan Aristo’dan Marx’a: Assos’ta dört günlük düşünce şöleni
Fatih Öztürk
Fatih Öztürk Butlana koşarken politik sorun doktrinini hatırlamak: Siyaset mühendisliği
Bilal Sambur
Bilal Sambur Hürriyet mi, hassasiyet mi?
Korhan Gümüş
Korhan Gümüş İtfaiyenin değerinin farkında mıyız?
Herkül Millas
Herkül Millas Şerif Mardin ve Modernleşme
Seda Aktaş
Seda Aktaş Dijital çağın estetik paradigmaları: Yapay zekâ, algoritmalar ve sanatsal üretim
Zeynep Ardıç
Zeynep Ardıç Büyüyen ekonomi ve küçülen hayatlar
Bekir Ağırsoy
Bekir Ağırsoy ​​Sancaktan Devlete sonra vilayete: Hatay'ın Güncesi
Hakan Tahmaz
Hakan Tahmaz Siyasal dönüşüm ve muhalefet
Ali Kılıç
Ali Kılıç Savaşın gölgesinde: Madenler, hafıza ve satranç
Burcu Ağca Karakaya
Burcu Ağca Karakaya Yenilikçi Sınıf Projesi: Vizyoner bir başlangıç mı, ileriye taşınması gereken bir deneme mi?
SON GELİŞMELER
İhraç edilen teğmenlerin avukatlardan açıklama
İhraç edilen teğmenlerin avukatlardan açıklama
Saadet Partisi Genel Başkanı Mahmut Arıkan, Yalova'da tersane işçileriyle bir araya geldi
Saadet Partisi Genel Başkanı Mahmut Arıkan, Yalova'da tersane işçileriyle bir araya geldi
MSB kararını açıkladı: Teğmenler TSK'dan ihraç edildi
MSB kararını açıkladı: Teğmenler TSK'dan ihraç edildi
DEM Parti İmralı Heyeti’nden Pervin Buldan, DTK Eş Başkanı Leyla Güven’i cezaevinde ziyaret etti
DEM Parti İmralı Heyeti’nden Pervin Buldan, DTK Eş Başkanı Leyla Güven’i cezaevinde ziyaret etti
instagram gel gel
Yeni Arayış
KünyeGizlilik PolitikasıE-BültenRSSSitemapSitene EkleArşiv
SOSYAL MEDYA BAĞLANTILARI
FACEBOOKTWITTERINSTAGRAMLINKEDIN

Yeni Arayış | Onemsoft Haber Yazılımı