MENU
  • ÇEVİRİ
  • YORUM
  • YARGI KRİZİ
  • PİYASALAR
  • GÜNDEM
  • DÜNYA
  • EDİTÖRDEN
  • SPOR
  • KÖŞE YAZILARI
  • DOSYA>Seçimin Ardından
  • GENEL
  • KİTAP
  • DOSYA>Avrupa'nın Seçimi
  • DOSYA>Emekliler
  • YAZARLAR
  • FOTO GALERİ
  • WEB TV
  • ASTROLOJİ
  • RÜYA TABİRLERİ
  • HABER ARŞİVİ
  • YOL TRAFIK DURUMU
  • RÖPORTAJLAR
  • Künye
  • Gizlilik Politikası
  • E-Bülten
Yeni Arayış
Yeni Arayış
Yeni Arayış
  • ANA SAYFA
  • KÖŞE & YORUM YAZILARI
  • GÜNDEM
  • KATEGORİLER
    • SİYASET
    • EKONOMİ
    • DIŞ POLİTİKA
    • KÜLTÜR SANAT
    • HUKUK
    • TEKNOLOJİ
    • PSİKOLOJİ
    • FELSEFE
    • KENT
    • EDEBİYAT
    • SAĞLIK
    • ASTROLOJİ
    • GEZİ
    • SÖYLEŞİ
    • EKOLOJİ
    • MEDYA
    • EĞİTİM
  • KÜNYE & İLETİŞİM
Kapat

Dar Bölge Seçim Sistemi: Türkiye Cumhuriyeti Demokrasisi’ni kurtarmak

Ana SayfaSi̇yasetDar Bölge Seçim Sistemi: Türkiye Cumhuriyeti Demokrasisi’ni kurtarmak
Dar Bölge Seçim Sistemi: Türkiye Cumhuriyeti Demokrasisi’ni kurtarmak

Yönetimde istikrar düşüncesinin ardına saklanarak siyasi partilere meclislerde çoğunluk iktidarının verilmesiyle hak ve hürriyetlerin korunmadığı, aksine fikri hür, vicdanı hür insanları meclise göndermekle özgürlüklerin korunacağı ortadadır.

22 Temmuz, 2025, Salı 08:00
  • yazdıryorum yazfont küçültfont büyüt
Fatih Öztürk
Fatih Öztürk

Dar bölge seçim sistemi ile meclise güçlü temsilciler gönderilebilecek, böylece haklar ve hürriyetlerin korunması yasama organı aracılığıyla daha da etkili hale gelecektir. Parti disiplini ve liderlerin karizmasından ziyade hak eden adayların (liyakat sahibi) meclise gitmesini sağlayacak modeller inşa etmenin cumhuriyetimizi daha da güçlü kılacaktır

Bunca garabet ve yanlışlıkları nasıl izah edeceksiniz! Son 200-300 yıldır bir türlü Leylasına kavuşamayan Mecnun misali hukukun üstünlüğüne sahip bir hukuk devletinin inşa edilememiş olması ve daha nice aşılamayan sorunlar: Allah Resulü Hz. Muhammed’in (s. a. v.) muhteşem ifadesi: “Nasılsanız öyle idare edilirsiniz.” Evet Batı Müslüman olmadığı halde bu sorunu nasıl aştı; tahrif edilmiş Hristiyanlıktan kopup insancıl ahlakı inşa ederek...konumuz bu değil.

Dar bölge seçim sistemine İngiliz sistemi de denilmektedir. Bu sistem genelde tek isimli tek turlu çoğunluk sistemi olarak uygulanır. Seçilecek her aday için bir seçim bölgesi oluşturulur ve en çok oyu alan aday seçilir. Nisbi temsil seçim sistemlerinde ise (Türkiye’de dahil) her partinin seçmenlerden aldığı oy oranında milletvekili çıkarmasıdır. Kıta Avrupası’nda nisbi temsil sistemleri daha yaygındır; etnik ve dini azınlıkların parlamentoda milletvekili seçilerek ulusal birliğe tehdit oluşturmalarının önüne geçilmesi amaçlanmıştır. Çünkü bu sistemlerde adaydan ziyade siyasi partiler üzerinden ülke nüfusu kontrol edilmektedir. Gözlere göre hükümette istikrar ve etkinlik çoğunluk modeliyle yani dar bölge seçim sistemiyle, temsilde adalet ise nisbi temsil sistemiyle sağlanır.

Dar bölge seçim sistemi ABD, Birleşik Krallık, Kanada, Avustralya ve Yeni Zelanda gibi daha çok İngiliz Milletler Topluluğuna dahil ülkelerde uygulanmaktadır (37 tane ülke: Birleşik Krallık, Malta, Güney Kıbrıs Rum Kesimi, Kanada, Jamaika, Trinidad ve Tobago, Bahama, Grenada, Dominika, Saint Lucia, Saint Vincent ve Granada, Antigua ve Barbuda, Saint Kitts ve Nevis, Belize, Guyana, Güney Afrika Cumhuriyeti, Gana, Nijerya, Sierra Leone, Tanzanya, Uganda, Kenya, Ruanda, Malavi, Zambiya, Botsvana, Lesotho, Mauritius, Esvatini, Seyşeller, Namibya, Mozambik, Kamerun, Gambiya, Togo, Gabon, Sri Lanka, Singapur, Maldivler, Hindistan, Malezya, Pakistan, Bangladeş, Avustralya, Yeni Zelanda, Samoa, Tonga, Fiji, Papua Yeni Gine, Solomon Adaları, Vanuatu, Tuvalu, Kiribati, Nauru; İrlanda 1949’da, Zimbabve ise 2003’te topluluktan ayrılmıştır).

Bu konuda yazanların çoğunluk kanaatine göre; dar bölge seçim sisteminin  bir partiye parlamento da çoğunluğu sağlamayı kolaylaştırdığı, siyasi partilerin kararsız seçmenlere yoğunlaşmasına neden olduğu, marjinal seçim çevrelerine yani seçimden seçime kanaat değiştirmelere neden olduğu, seçim çevresinde seçim kazanmaya odaklanıldığı, eğer bu sistem iki turlu olursa o zamanda partiler arası pazarlıkların yapılmasına neden olduğu gözlemlenmiştir. Ayrıca bu sistemde iki büyük parti oluşumuna sebep olduğu ve seçmenlerin bu partilere odaklandığı ileri sürülmektedir.

1950-2002 arası bu ülkede seçim kanunlarının 54 kez değiştirildiği, 2002-2017 arasında ise 26 kez değiştirildiği bilinmektedir. Bir ara 100 tane Türkiye milletvekilliği gibi ülke çapında alınan oya orantılı olarak bir model ihdas edilmek istenmiştir. Allah’tan 1995 yılında AYM verdiği kararla (her ne kadar yargısal aktivizm de olsa; temel hak ve hürriyetleri koruma istisnası) buna haklı olarak engel olmuştur.

Yönetimde istikrar düşüncesinin ardına saklanarak siyasi partilere meclislerde çoğunluk iktidarının verilmesiyle hak ve hürriyetlerin korunmadığı, aksine fikri hür, vicdanı hür insanları meclise göndermekle özgürlüklerin korunacağı ortadadır.

Kanaatimiz odur ki; Türkiye Cumhuriyetini kurtarmanın ya da hukuk devletini inşa etmenin olmazsa olmaz şartlarından birisi ve belki de ilki; bir anayasal kurum olarak Dar bölge seçim sisteminin yani tek isimli tek turlu çoğunluk seçim sisteminin bir an önce uygulamaya konulmasıdır. Temsilde adalet; siyasi partilere verilen oyların miktarıyla değil, aksine liyakati yüksek olan kişilerin meclise seçilmesiyle gerçekleşecektir. Dar bölge seçim sisteminde, adayların karizması ve yeterlilikleri (ehliyet sahibi olmaları) siyasi partinin önüne geçeceğinden aday yani temsilci adayı parti disiplininden ve örgütünden uzak durarak daha çok yasama faaliyetine odaklanacaktır. Böylece yürütme karşısında güçlü bir yasama organı kurulmuş olacaktır. Kişilerin siyasete girmesi ve seçilmesi için siyasi partilere diyet ödemesinin önüne geçecek mali modellemeler inşa edilerek bağımsız ve güçlü adayların önü açılmalıdır. Dünyanın en kutsal işi olan çocuk yetiştirme işini yapan ev hanımları da bu sayede meclise seçilebilecektir. 2005-2009 yılları arasında İrlanda Cumhuriyeti’nde buna defalarca şahit olmuştum. Vatanın en kutsal yerlerinden birisi olan parlamentolar sadece parası olanların siyaset yaptığı yerler değil, gerçek anlamda bu memleketin içinden çıkan vatan evlatlarının temsil edildiği yerler olmalıdır.

Yönetimde istikrar düşüncesinin ardına saklanarak siyasi partilere meclislerde çoğunluk iktidarının verilmesiyle hak ve hürriyetlerin korunmadığı, aksine fikri hür, vicdanı hür insanları meclise göndermekle özgürlüklerin korunacağı ortadadır. Temsilde adalet gerçek anlamda siyasi partilere verilen oyların orantısal olarak meclise yansımasıyla değil, yerelde o seçim bölgesinde o bölge insanlarının seçtiği ve beğendiği liyakatli insanların meclise gönderilmesiyle olacaktır. Parti disiplinin yüksek olduğu ülkelerde hak ve hürriyetlerin korunmasından ziyade siyasi partiler daha güçlü olacaktır. Bu da hak ve hürriyetlerimizin koruyucusu olması gereken temsilcilerin statükoyu koruyan bekçiler olmasına neden olmuyor mu?

Özetle; dar bölge seçim sistemi ile meclise güçlü temsilciler gönderilebilecek, böylece haklar ve hürriyetlerin korunması yasama organı aracılığıyla daha da etkili hale gelecektir. Parti disiplini ve liderlerin karizmasından ziyade hak eden adayların (liyakat sahibi) meclise gitmesini sağlayacak modeller inşa etmenin cumhuriyetimizi daha da güçlü kılacaktır.

Yazarlar sayfasını izyeret ettiniz mi?
Dar Bölge Seçim Sistemi

Yorum Yazın

Fatih Öztürk
    Fatih Öztürk

    Bizi Takip Edin
    Facebook
    X (Twitter)
    Instagram
    Linkedin
    Mastodon
    Bluesky
    Köşe Yazarları
    Erol Katırcıoğlu
    Erol Katırcıoğlu Yüzleşme ve Hakikat Komisyonu şart!
    Hakan Tahmaz
    Hakan Tahmaz Silahlar sustu, sıra Meclis’te: Kalıcı barış için siyasi cesaret
    Onur Tuğrul Karabıçak
    Onur Tuğrul Karabıçak Bir kod olarak Çözüm Süreci: Yeni toplum sözleşmesi
    Kıvanç Ulusoy
    Kıvanç Ulusoy Millet Sistemi’nin restorasyonu mümkün mü?
    Fatih Öztürk
    Fatih Öztürk Dar Bölge Seçim Sistemi: Türkiye Cumhuriyeti Demokrasisi’ni kurtarmak
    Seda Aktaş
    Seda Aktaş Machinima: Dijitalleşen sinemanın sınırlarını genişleten anlatı biçimi
    Aziz Çelik
    Aziz Çelik Kamu İşçileri Toplu İş Sözleşmesi Çerçeve Protokolü görüşmeleri üzerine (erken) bir değerlendirme
    Eser Karakaş
    Eser Karakaş Yusuf Tekin hemen istifa etmeli ama LGS değil, YKS’den
    Yüksel Işık
    Yüksel Işık Güle güle Altan Abi
    Çağhan Uyar
    Çağhan Uyar Altan Abi’yi uğurlarken…
    Bilal Sambur
    Bilal Sambur Maneviyat olarak hukuk
    Murat Kartalkaya
    Murat Kartalkaya Güneşi depola Türkiye için!
    Murat Aksoy
    Murat Aksoy Kamusal alandan sonra sıra vatandaşlık tanımında mı?
    Bahattin Yücel
    Bahattin Yücel Koçgiri ile başlayan ve Ümmete uzanan ilginç bir siyasal yolculuk
    Turgay Bozoğlu
    Turgay Bozoğlu Kalkınmayı vergisiz düşünmek: Bir hayalin peşinde Türkiye
    Yavuz Saltık
    Yavuz Saltık Yemekle gelen yoksulluk: Türkiye’nin sessiz salgını
    Nilden Bayazıt
    Nilden Bayazıt Necati Özkan’dan bir tane var
    Tuğba Yıldırım
    Tuğba Yıldırım Genç bir gazeteci gözünden duayene veda
    Korhan Gümüş
    Korhan Gümüş Ani Katedrali’ni "Fethiye Camii" olarak adlandırmak ne anlama geliyor?
    Tunay Şendal
    Tunay Şendal Türk-Kürt-Arap birliği modelinin Türkiye için riskleri
    Bilgehan Uçak
    Bilgehan Uçak Zakintos’un plajları ve restoranları
    SON GELİŞMELER
    İhraç edilen teğmenlerin avukatlardan açıklama
    İhraç edilen teğmenlerin avukatlardan açıklama
    Saadet Partisi Genel Başkanı Mahmut Arıkan, Yalova'da tersane işçileriyle bir araya geldi
    Saadet Partisi Genel Başkanı Mahmut Arıkan, Yalova'da tersane işçileriyle bir araya geldi
    MSB kararını açıkladı: Teğmenler TSK'dan ihraç edildi
    MSB kararını açıkladı: Teğmenler TSK'dan ihraç edildi
    DEM Parti İmralı Heyeti’nden Pervin Buldan, DTK Eş Başkanı Leyla Güven’i cezaevinde ziyaret etti
    DEM Parti İmralı Heyeti’nden Pervin Buldan, DTK Eş Başkanı Leyla Güven’i cezaevinde ziyaret etti
    instagram gel gel
    Yeni Arayış
    KünyeGizlilik PolitikasıE-BültenRSSSitemapSitene EkleArşiv
    SOSYAL MEDYA BAĞLANTILARI
    FACEBOOKTWITTERINSTAGRAMLINKEDIN

    Yeni Arayış | Onemsoft Haber Yazılımı